Showing posts with label Κρήτη. Show all posts
Showing posts with label Κρήτη. Show all posts

Ελλάδα- Στην Κρήτη, στρατιώτες του ΝΑΤΟ επιτέθηκαν σε ένα πολίτη




«Ελλάδα- Στρατιώτες του ΝΑΤΟ επιτέθηκαν σε έναν πολίτη»


Νοέμβριος 23, 2017. 20:15

Έλληνας κάτοικος της Κρήτης δέχθηκε επίθεση από 4 Βρετανούς στρατιώτες του ΝΑΤΟ, καθώς με κάποιον άλλο βάδιζε προς το αυτοκίνητό του στο κέντρο των Χανίων, αναφέρει τούρκικο δημοσίευμα στην αλβανική γλώσσα.

«Η Ελλάδα και οι ΗΠΑ κατέληξαν σε συμφωνία για βάση αμερικανικών Drones στην Κρήτη»




Αύγουστος 25, 2014.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αναπτύξουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε στρατιωτική βάση στην Κρήτη και ταυτόχρονα θα αυξήσουν το επίπεδο ετοιμότητας των άλλων βάσεων στη Μεσόγειο και στα Βαλκάνια, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις νέες εστίες έντασης από την Ουκρανία μέχρι το Ιράκ, τη Λωρίδα της Γάζας και τη Συρία, καθώς

Οι ΗΠΑ ζήτησαν παραχώρηση για βάση μη επανδρωμένων στην Κρήτη




Ιούλιος 28, 2014.

Επανεξέτασε αμερικανικό αίτημα η ελληνική κυβέρνηση για βάση μη επανδρωμένων αεροσκαφών στην Ελληνική Επικράτεια.

Διαδηλώσεις στην Κρήτη για την καταστροφή των χημικών όπλων της Συρίας





Ιούλιος 21, 2014.

Αθήνα.

Το Σάββατο, πολίτες, συνδικάτα και μέλη ΜΚΟ, έκλεισαν το δρόμο προς τη ναυτική βάση του NATO στη Σούδα, στο ελληνικό νησί της Κρήτης, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη συνεχιζόμενη καταστροφή των χημικών όπλων στη Μεσόγειο, αναφέρει το βουλγαρικό πρακτορείο Φόκους.

Ελλάς: Επιτυχείς δοκιμές νατοϊκού συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας στην Κρήτη



Νοέμβριος 8, 2012.

Βρυξέλλες.

Η Συμμαχία προέβη σε επιτυχείς δοκιμές αντιπυραυλικής άμυνας στο ελληνικό νησί της Κρήτης.

Βούλγαροι προσπάθησαν να πουλήσουν νεογέννητο στην Κρήτη


Νοέμβριος 18, 2011.

Ένα από τα πρωτοσέλιδα της βουλγαρικής κοινωνικής ειδησεογραφίας, με αναφορά στην Ελλάδα, είναι  η προσπάθεια τριών Βουλγάρων να πουλήσουν  το νεογέννητο μωρό τους στην Κρήτη.

Αλβανικό κανάλι: «Η βία κατά των μεταναστών»


Μάιος 14, 2011.
«Δεν υπάρχει τέλος στις ρατσιστικές επιθέσεις στην Ελλάδα. Μετά τις ακραίες πράξεις βίας κατά των μεταναστών που  ζουν στην ελληνική πρωτεύουσα, ένα άλλο σοβαρό περιστατικό έχει συγκλονίσει τον ελληνικό λαό», αναφέρει η αλβανική τηλεόραση ‘Top Channel’.

Κρήτη: Δύο Αλβανοί και ένας Έλληνας στο εδώλιο


"Αρκετές νύχτες, 60 έφηβοι, στο Ηράκλειο,  βγήκαν με ραβδιά στους δρόμους της πόλης  για εντοπισμό αλλοδαπών"

Απρίλιος 26, 2011.

«Σήμερα κάθονται στο εδώλιο του κατηγορουμένου, στο Δικαστήριο του Ηρακλείου Κρήτης, δύο Αλβανοί και ένας Έλληνας πολίτης, οι οποίοι κατηγορούνται για τα βίαια γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην Κρήτη στα μέσα του τρέχοντος μηνός», αναφέρει το αλβανικό δημοσίευμα και σημειώνει:

Ρήμαξε την Κρήτη αλβανική συμμορία

Σεπτέμβριος 19, 2010.

Στην Κρήτη η αστυνομία της Ρεθύμνου εξάρθρωσε συμμορία αλβανών που είχε γίνει ο φόβος και ο τρόμος των κοσμηματοπωλείων του νησιού, ανέφερε σήμερα η αλβανική τηλεόραση.

Μόνο στους τελευταίους πέντε μήνες, η συμμορία αυτή έκλεψε με την απειλή όπλων έξι καταστήματα σε μεγάλες πόλεις της Κρήτης, στο Ηράκλειο και στο Ρέθυμνο χρυσά κοσμήματα συνολικής αξίας 1,2 εκατομμυρίων ευρώ.

Βουλγαρική εφημερίδα: Βούλγαροι συνελήφθησαν στην Κρήτη με 4.700 πλαστά Ευρώ


Ιούνιος 16, 2010


Δύο νεαροί Βούλγαροι συνελήφθησαν από την ελληνική αστυνομία στην Κρήτη με τη μεγαλύτερη ποσότητα πλαστών ευρώ που έχουν κατασχεθεί στο νησί τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με την κρητική εφημερίδα «Πατρίς», γράφει σήμερα η βουλγαρική εφημερίδα «Ντνέβνικ».

Iχνη του Homo erectus στην Κρήτη


Πολλοί ανθρωπολόγοι και παλαιοντολόγοι υποστηρίζουν πως κοιτίδα του ανθρώπου ήταν η αφρικανική ήπειρος και πως από εκεί το ανθρώπινο είδος εξαπλώθηκε σε όλη τη γη.

Ένας από αυτούς είναι ο αρχαιολόγος Θωμάς Στράσσερ του Κολλεγίου του Πρόβιντενς στο Ρόουντ Άιλαν.

Στην ετήσια συνάντηση των επιστημόνων του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αρχαιολογίας ο αρχαιολόγος Στράσσερ δημοσιοποίησε τα συμπεράσματά του μετά από έρευνα που διενήργησε στην Κρήτη.

Σύμφωνα με τον επιστήμονα οι πρόγονοι του σημερινού ανθρώπου που άφησαν την Αφρική πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια ήρθαν στην ευρωπαϊκή ήπειρο όχι δια μέσου της στεριάς αλλά από τη θάλασσα.

Στην συνάντηση των αρχαιολόγων, ανέφερε τις νέες ανακαλύψεις που έκανε στην Κρήτη, βρέθηκαν λίθινα εργαλεία που αποδεικνύουν πως το αρχαίο είδος Homo – ίσως ο Homo Erectus- είχε χρησιμοποιήσει λέμβους ή άλλες ναυτικές κατασκευές για να περάσει από τη Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη, μέσω, τουλάχιστον, όπως φαίνεται από τα μεγαλύτερα νησιά της Μεσογείου.

Ανακαλύφθηκαν εκατοντάδες δίκοπα λίθινα εργαλεία σε εννέα τοποθεσίες στην νοτιοδυτική Κρήτη που χρονολογούνται 130.000 χρόνια νωρίτερα από ότι μέχρι τώρα πίστευαν.

Ο Στράσσερ στο συνέδριο που έλαβε χώρα στις 7 Ιανουαρίου τρέχοντος έτους διατύπωσε την άποψη πως τα ευρήματα ομοιάζουν με λίθινα εργαλεία που βρέθηκαν στην Αφρική και χρονολογούνται 300.000 χρόνια πριν τον Homo erectus.

Μέχρι πρότινος ο αρχαιότερος γνωστός οικισμός στην Κρήτη χρονολογείται περί το 9.000 π.Χ.

Ο ομιλητής υποστήριξε τις απόψεις του λέγοντας πως ο συγκεκριμένος άνθρωπος της εποχής αυτής (ο Homo erectus) γνώριζε τη ναυτιλία και διάνυε μικρές θαλάσσιες αποστάσεις όπως στην Ινδονησία πριν από 800.000 χρόνια ή οι Νεάντερταλ που διέσχισαν το Γιβραλτάρ, ίσως, πριν από 60.000 χρόνια.

Φυσικά υπάρχουν αμφιβολίες κατά πόσο τα αφρικανικά ανθρωποειδή που εμφανίστηκαν στην Κρήτη, χρησιμοποίησαν το νησί ως σκαλοπάτι για να φτάσουν στην Ευρώπη ή αν κατά λάθος κατέληξαν εκεί παρασυρμένοι από τα κύματα της θάλασσας.

Στις ανασκαφές που διενήργησε η ομάδα του Στράσσερ στα νοτιοδυτικά παράλια της Κρήτης το 2008-2009, έφεραν στο φως λίθινα εργαλεία που βρίσκονταν σε σπηλιές και σε καταφύγια μέσα στους βράχους. Μια από αυτές τις τοποθεσίες είναι η περιοχή που ονομάζεται Φαράγγι Πρέβελη.
Τα λίθινα εργαλεία που εντοπίστηκαν ήταν ηλικίας 130.000 ετών. Σε ένα άλλο επίπεδο μιας στοάς εντοπίστηκαν εργαλεία ηλικίας 110.000 ετών αλλά 80.000 και 45.000 ετών.

Τα λίθινα εργαλεία κατασκευάστηκαν από τοπικό Χαλαζία, παρουσιάζουν όμως κοινή κατασκευή με αυτά που βρέθηκαν στην Αφρική.Ο Στράσσερ και η ομάδα του, πραγματοποιούν ανασκαφές στην Κρήτη τα τελευταία 20 χρόνια.
Επιπρόσθετα, αρχαιολόγος Κέρτις Ρούνελς, του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, που ανήκει στην ομάδα του Στράσσερ επεσήμανε πως η κατασκευή των λίθινων εργαλείων με χαλαζία αποτέλεσε στοιχείο τεχνικής επανάστασης της εποχής εκείνης.


Ἂρθρα & Σκέψεις από το ‘Sciencenews’

Η Τουρκία απλώνει χέρι στα οθωμανικά κατάλοιπα της Ελλάδας

Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος

Σε ιδρύματα μειονοτήτων στην Τουρκία, λέει, πως ανήκουν τα οθωμανικά κατάλοιπα σε δεκάδες νησιά του Αιγαίου.
Με τίτλο «Αξιοθρήνητες Εικόνες-Ετοιμοθάνατα είναι τα οθωμανικά μνημεία στα ελληνικά νησιά» η τουρκική εφημερίδα ‘Βατάν’, στο σημερινό της φύλλο, κατηγορεί την Ελλάδα ότι παραμελεί τα οθωμανικά έργα παρότι έχει λάβει πόρους από την Ε.Ε. για την προστασία τους.
«Σε δεκάδες νησιά του Αιγαίου», γράφει η ‘Βατάν’, «Τζαμιά, τάφοι και άλλα ιερά είναι αφημένα και εγκαταλειμμένα. Περίπου τρία εκατομμύρια τουρίστες επισκέπτονται ετησίως την Κω, την Κρήτη και τη Ρόδο και τα τζαμιά της Οθωμανικής Δημιουργίας είναι σχεδόν κατεστραμμένα».
Στο άρθρο της, η εφημερίδα, επισημαίνει πως είναι ντροπή να υπάρχουν σπασμένα παράθυρα σε παλαιά τζαμιά και να είναι κλεισμένα αυτά με φύλλα εφημερίδων ή ακόμη και με πανιά. Ιδιαίτερα αναφέρεται σε κατάλοιπα της οθωμανικής κυριαρχίας στην Κρήτη, όπου είναι, λέει, παρατημένα στην τύχη τους τα τζαμιά και τα ισλαμικά ιεροδιδασκαλεία. Ο σχολιαστής αναφέρεται ιδιαίτερα, στα Χανιά, όπου δεν μπορεί να βρει κανείς από πού είναι η ...είσοδός σε ένα Τζαμί. Σε αυτό λέει φταίει η άναρχη δόμηση της πόλης που δημιούργησε μια ...παραγκούπολη γύρω από τα τζαμιά. Μάλιστα από τα 11 τζαμιά που υπήρχαν στα Χανιά τώρα υπάρχουν μόνον τέσσερα.

Η εφημερίδα κατηγορεί την Ελλάδα πως ενώ λαμβάνει χρήματα από την Ε.Ε. για την διατήρησή τους αυτά δεν φθάνουν στον προορισμό τους.
«Όλοι οι τάφοι και τα ιερά στο προαύλιο χώρο των Τζαμιών είναι κατεστραμμένα. Έχουν κάνει γκράφιτι στους τοίχους και ένα τζαμί έχει μετατραπεί σε κατάστημα πώλησης σουβενίρ»…

«Ενώ υπάρχουν πινακίδες πως έχουν ληφθεί χρήματα από τα κοινοτικά ταμεία δεν έχει μπει ακόμη ούτε ένα καρφί», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Ο χαμένος Λαβύρινθος του Μινώταυρου

Ο Θησέας σκοτώνει το Μινώταυρο, αναπαράσταση σε αγγείο


Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος

Έχει πολύ ενδιαφέρον να ασχολείσαι με έναν λαό που με τον βίο του στο διάβα των αιώνων πρόσφερε στην ανθρωπότητα την υπέρτατη έννοια της ζωής: γνώση, μάθηση, αναζήτηση, τέχνη, ελευθερία, ανεξαρτησία.







Γράφει ο J. Alexander Mac Gillivray για τον σέρ Άρθουρ Τζον Έβανς:





«Ο Έβανς, ένα πλουσιόπαιδο, έθεσε ως στόχο να αναζητήσει την προέλευση του ευρωπαϊκού πολιτισμού καθώς αισθανότανε πως αυτός ο πολιτισμός ήταν συνδεδεμένος με την καταγωγή των Ελλήνων.
"Δε δίστασε να ενωθεί με τους Κρητικούς στον απελευθερωτικό αγώνα τους κατά του τουρκικού ζυγού.


Ο Έβανς έκανε φθονερές συγκρίσεις μεταξύ του ελεύθερου και ανεξάρτητου πνεύματος που παρατήρησε στη Μινωϊκή τέχνη και στο μονότονο ρυθμό που είδε στους Οθωμανούς καθώς και στην αρχαία Μέση Ανατολή και την αιγυπτιακή τέχνη.


Από τότε που αποσύρθηκαν οι Τούρκοι από την Κρήτη το 1898 οι αρχαίοι Μίνωες παρέμειναν όμηροι του Έβανς, με ορισμένες προϋποθέσεις.»

 


Τι ήθελε να επιτύχει ο Έβανς:


Α. Ήθελε να αποδείξει πως η μύθος, για τα ‘ειδωλολατρικά ελληνικά μυθεύματα’ του μεσαίωνα είχαν έρεισμα στέρεο.


Β. Ήθελε να πείσει τον κόσμο πως τα μυθεύματα αυτά, αποτελούν μια στιβαρή βάση όπου στηρίχθηκε ο ελληνικός πολιτισμός.


Γ. Ήθελε να θεμελιώσει την ιδέα πως η ευρωπαϊκή αναγέννηση που ήταν συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού βασιζόταν όχι σε θρύλους και αόριστες παραδόσεις αλλά σε ιστορικά γεγονότα που κατόπιν μυθοποιήθηκαν...
“Για παράδειγμα», σημειώνει ο πιο πάνω αναφερόμενος, «ο
Έβανς επέμενε ότι οι Μίνωες ήταν ελεύθεροι από κάθε εξωτερική επιρροή, αν και αυτός ήταν ο μοναδικός που ανακάλυψε αρχαιολογικά στοιχεία ισχυρής παρουσίας Αιγυπτίων και Μυκηναίων ελλήνων στην Κνωσό.»


Ναι, αποκαλύφθηκε το εντυπωσιακό παλάτι του Μίνωα. Αυτό είναι ένα γεγονός. Εκατοντάδες χιλιάδες περιηγητές επισκέπτονται κάθε χρόνο τον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού.
Φώτο: Νόμισμα της Κνωσού με σχέδιο το Λαβύρινθο



Ο απόηχος της ιστορίας του βασιλιά Μίνωα με τον τερατώδη Μινώταυρο πλανάται ακόμη πάνω από το μινωικό παλάτι.


Ο Μινώταυρος


Το γιγάντιο θηρίο που είχε σώμα ανθρώπου και κεφάλι ταύρου θεωρείται πως ήταν παιδί της γυναίκας του βασιλιά, που συνευρέθει με έναν ταύρο και βρυχάται ασταμάτητα μέσα στα σκοτεινά δώματά του Λαβύρινθου. Προσμένει τον ετήσιο φόρο των Αθηνών, επτά αγόρια και επτά κορίτσια για να τα κατασπαράξει. Ώσπου ήρθε ο ήρωας Θησέας για να τον σκοτώσει.


Ο Λαβύρινθος σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα του Μίνωα, Δαίδαλο, που δραπέτευσε μαζί με το γιο του Ίκαρο από την Κρήτη, πετώντας με φτερά που κατασκεύασαν από κερί των μελισσών και φτερά πουλιών.
Τριάντα χρόνια έκανε ανασκαφές ο Έβανς στην Κρήτη. Έψαξε παντού να βρει τον περίφημο Λαβύρινθο. Ήταν βέβαιος πως θα τον έβρισκε.


Γράφει σχετικά η Μαίρη Αδαμοπούλου:


"Μπορεί να έχει το όνομα, το σπήλαιο του Λαβυρίνθου στην Κρήτη, αλλά δεν είναι η μυθική φυλακή του Μινώταυρου, όπως υποστηρίζουν ερευνητές που το επισκέφθηκαν ξανά
Σκοτεινό, πολύπλοκο, γεμάτο στενούς διαδρόμους μήκους 2,5 χλμ. και δεκάδες τυφλά δωμάτια. Όσοι βρέθηκαν στα σωθικά του κατά τη διάρκεια σεισμού λένε ότι άκουσαν βρυχηθμό άγριου ζώου. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αυτό το εγκαταλελειμμένο λατομείο βρίσκεται κοντά στη Γόρτυνα ήταν αρκετό για να ταυτιστεί στο συλλογικό ασυνείδητο με τον μυθικό Λαβύρινθο. Τη θεωρία αυτή, που έχει δεχτεί επιστημονικά πυρά, έρχεται να επανεκτιμήσει μια ομάδα Βρετανών και Ελλήνων ερευνητών, επιχειρώντας να απαντήσει σε ένα ερώτημα που ταλανίζει εδώ και αιώνες τους ειδικούς: πού βρίσκεται ο Λαβύρινθος του Μινώταυρου;»
Κνωσός



Ο Λαβύρινθος της Αιγύπτου

Λαβύρινθος όμως δεν υπήρχε μόνον στην Κρήτη. Υπήρχε και στην Αίγυπτο. Αυτό, τουλάχιστον, μας αναφέρει ο Ηρόδοτος που πήγε και το είδε:

«... καὶ δή σφι μνημόσυνα ἔδοξε λιπέσθαι κοινῇ, δόξαν δέ σφι ἐποιήσαντο λαβύρινθον, ὀλίγον ὑπὲρ τῆς λίμνης τῆς Μοίριος κατὰ Κροκοδείλων καλεομένην πόλιν μάλιστά κῃ κείμενον· τὸν ἐγὼ ἤδη εἶδον λόγου μέζω. [2] εἰ γάρ τις τὰ ἐξ Ἑλλήνων τείχεά τε καὶ ἔργων ἀπόδεξιν συλλογίσαιτο, ἐλάσσονος πόνου τε ἂν καὶ δαπάνης φανείη ἐόντα τοῦ λαβυρίνθου τούτου.»

Δηλαδή,

«Για να ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ τους, αποφάσισαν ν’ αφήσουν ένα κοινό μνημείο της βασιλείας τους και έχτισαν έναν λαβύρινθο λίγο μακριά από τη λίμνη Μοίρη, κοντά στο σημείο που λέγεται πόλη των Κροκοδείλων. Είδα αυτό το κτίριο, το οποίο δεν νομίζω πως μπορώ να περιγράψω, πρέπει να στοίχισε σε κόπο και σε χρήμα περισσότερο από όλα τα τείχη και τα δημόσια έργα όλων μαζί των Ελλήνων.»

Μινωίτες και Αιγύπτιοι

Οφείλουμε να επεξηγήσουμε πως ο Ηρόδοτος αναφέρεται για τους αιγύπτιους βασιλείς Amenemhêt τον Γ΄ και την κόρη του μετά ως βασίλισσα περί το 1790 π.Χ. Πράγμα το οποίο δηλώνει τις σχέσεις που είχαν οι Μινωίτες με τους Αιγύπτιους.


Κακώς όμως αναγράφεται σε πολλά βιβλία πως ο Λαβύρινθος δημιουργήθηκε πρώτα στην Αίγυπτο με αφορμή την αναφορά του Ηροδότου. Η λέξη ‘Λαβύρινθος’ έχει ρίζα ελληνική, είναι συγγενής με τη λέξη λαύρα=διάδρομος, ρύμη, στενωπός, ενώ η κατάληξη συναντιέται όπως Μήρ-ινθος, υάκ-ινθος κλπ.


Μετά τον Ηρόδοτο ή καλύτερα μετά την αναφορά του Στράβωνα για Λαβύρινθους, γίνεται συχνή αναφορά και για άλλα μέρη, αλλά κατ’ ουσία, υπονοούνται στοές σε κάποια οροσειρά, τίποτε περισσότερο.

Το ερώτημα που αναφύεται είναι: θα βρεθεί ποτέ ο Λαβύρινθος του Μινώταυρου;

Οι ερευνητές, που προέρχονται από Μ. Βρετανία και Αυστρία, είναι αισιόδοξοι. Πιστεύουν πως ένα σύμπλεγμα σπηλαίων κοντά στην αρχαία Γόρτυνα θα μπορούσε να κρύβει το περίφημο κατασκεύασμα του Δαίδαλου.




Video



Αφορά το λεγόμενο σπήλαιο του Λαβύρινθου, που πρόκειται για αρχαίο λατομείο στην Κρήτη.
 
The Labyrinth of Crete

The Labyrinth of Crete is situated circa 3 km northeast from the archaeological site of Gortys at central Crete. It is an underground quarry in marly limestone, excavated probably during the Roman ...





Αναφέρθηκαν:


Ο J. Alexander Mac Gillivray είναι ο συγγραφέας του βιβλίου: Minotaur: Sir Arthur Evans and the Archaeology of the Minoan Myth (New York: Hill and Wang, 2000).



Μαίρη Αδαμοπούλου: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΣΕ ΛΑΤΟΜΕΙΟ ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΚΡΗΤΗ—δημοσίευμα εφημ. ‘ΤΑ ΝΕΑ’ 20-10-2009


Ηρόδοτος βιβλίο Β΄ στ.148.


Μετάφραση κειμένου Ηροδότου από: Κάκτος


Λεξικό Liddell & Scott.

 








Αποκάλυψη στη νεκρόπολη της Κρήτης

Ο καθηγητής κ. Νίκος Σταμπολίδης μιλάει για τον πρωτοφανή θησαυρό του 8ου αιώνα π.Χ. που ήρθε προ ημερών στο φως στην αρχαία Ελεύθερνα

της ΜΑΡΙΑΣ ΘΕΡΜΟΥ Κυριακή 30 Αυγούστου 2009

Ο ήλιος είχε γείρει προ πολλού και το σκοτάδι έπεφτε αργά αλλά σταθερά. Οι άνθρωποι, όμως, που δούλευαν βουβοί μέσα στο σκάμμα, αντί να σταματήσουν, συνέχιζαν με όλο και περισσότερη ένταση. Μόνον οι ανάσες τους ακούγονταν- ίσως και οι κτύποι της καρδιάς τους- σμίγοντας με τους πρώτους ήχους της νύχτας.

1. Ο χώρος της ανασκαφής στη νεκρόπολη της αρχαίας Ελεύθερνας από ψηλά. Ενας θαλαμωτός μυκηναϊκός τάφος με θυραίο άνοιγμα και παραστάδες από λαξευμένους λίθους
2. Χρυσό επιστήθιο τελετουργικό αντικείμενο με κοκκίδωση στην περιφέρεια και στο κέντρο έναν άνδρα (λείπει η κεφαλή) που περοιστιχίζεται από δύο λιοντάρια, όπως βρέθηκε στον τάφο δίπλα στα οστά
3. Εργάτης μέσα στον κτιστό ταφικό θάλαμο επί το έργον. Μεγάλα αγγεία περιβάλλουν τις ταφές των τριών γυναικών που βρίσκονται στο κέντρο
4. Η ώρα της ανασκαφής. Ανάμεσα στα οστά των νεκρών γυναικών αστράφτει ένα χρυσό επιστήθιο κόσμημα (αριστερά) και στο κέντρο ένα χάλκινο βραχιόλι και ένα μικρό χάλκινο πριόνι


Οι φακοί, τα κινητά τηλέφωνα, οι αναπτήρες είχαν επιστρατευθεί για λίγο φως. Οι κινήσεις ήταν προσεκτικές, γρήγορες, καίριες, σαν να επρόκειτο για μια σοβαρή εγχείρηση. Ή μήπως μια τελετουργία;
Ο καθηγητής κ.Νίκος Σταμπολίδης θυμάται με συγκίνηση εκείνες τις ώρες στον κλειστό θάλαμο ενός κτιστού τάφου, τον οποίο έφερε στο φως πριν από μερικές ημέρες στην αρχαία Ελεύθερνα της Κρήτης. Τα οστά τριών γυναικών που βρέθηκαν σε αυτόν τον τάφο του 8ου αιώνα π.Χ., μαζί με μοναδικά και παράξενα χρυσά αντικείμενα και κοσμήματα από σπάνια υλικά, όπως αμέθυστος, φαγεντιανή, κορνεόλη, κεχριμπάρι, ορεία κρύσταλλος, ήλεκτρον, αιγυπτιακό μπλε, δεν συνιστούσαν απλώς μια πλούσια ταφή που παρέμενε ασύλητη μέσα στους αιώνες. Διότι μια απρόσμενη περίπτωση, ένα μυστήριο αναδυόταν σιγά σιγά μέσα από το χώμα. Μερικά από τα αντικείμενασύμβολα δεν είχαν θέση εκεί, δεν μπορεί να συνόδευαν γυναίκες αλλά μόνον άντρες, και μάλιστα ιερείς... Αλλα πάλι θα ήταν χρήσιμα για την παρασκευή φαρμάκων, αρωμάτων ή δηλητηρίων.
Μέσα στη σιωπή το μυαλό έτρεχε κάνοντας χίλιους συνειρμούς. Τι ήταν λοιπόν αυτές οι γυναίκες; Γιάτρισσες, μάντισσες ή ιέρειες; Ή μήπως, όπως θα λέγαμε σήμερα, φαρμακολύτριες;
Το σκηνικό έχει ως εξής: Η μεγαλύτερη σε ηλικία γυναίκα-περίπου 70 ετών, ενώ οι άλλες δύο ήταν γύρω στα 16-17- βρισκόταν στο κέντρο του δωματίου σε μια παράξενη στάση. Το κρανίο ήταν σχεδόν επάνω στη λεκάνη της, τα πλευρικά οστά είχαν απλωθεί προς αριστερά και δεξιά και τα πόδια ήταν λυγισμένα. «Η απόθεσή της ήταν περίεργη. Αν δεν συνέβη κατά την αρχαιότητα κάποιο ταφονομικό παράδοξο- δηλαδή δεν πέρασε ένας ασβός ή ένας αρουραίος ώστε να αναμοχλεύσει αυτά τα οστά-,τότε δεν αποκλείεται αυτή η γυναίκα να τάφηκε καθιστή»λέει ο κ. Σταμπολίδης. Η πιθανότητα άλλωστε ανακομιδής, τυμβωρυχίας ή αρχαιοκαπηλίας αποκλείεται καθώς όλα τα κτερίσματα βρέθηκαν στη θέση τους. Μπορεί να ερμηνευθεί όμως αυτή η στάση;






















Χρυσό κόσμημα μοναδικού σχήματος με θέσεις για ένθετους ημιπολύτιμους λίθους

«Οχι, επί του παρόντος» απαντά ο ίδιος. Αλλωστε τα παράξενα συνεχίζονται, με την ύπαρξη γύρω της μιας σειράς αντικειμένων που επίσης δεν μπορεί να εξηγηθεί: Ενας μικρός χάλκινος ταύρος της γεωμετρικής εποχής, που βρίσκεται συνήθως σε ιερά όπως αυτό της Ολυμπίας, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν δίπλα στη νεκρή, αποτελεί καθαρά ιερατικό σύμβολο καθώς επιστέφει ένα σκήπτρο.
Κρατούσε σκήπτρο δηλαδή η σεβάσμια γυναίκα; Ενα χάλκινο πριονάκι, ένα πολύ μικρό, επίσης χάλκινο, κουταλάκι για τη μέτρηση δόσεων, μια μικρή ζυγαριά με δίσκο και αλυσίδα συνθέτουν ένα ακόμη παράξενο σύνολο. Και μαζί τους ορισμένοι μικροί κύλινδροι χρυσού, από τους οποίους αποκόπτονταν κομμάτια για χρήση. Σε τι μπορεί να της χρησίμευαν στη ζωή;























Χρυσό πορτρέτο δαιδαλικής μορφής με φενάκη (κόμμωση), περίτεχνο διάδημα κεφαλής και δυσερμήνευτα ακόμη αντικείμενα στο στήθος
Τα σύμβολα

Η γυναίκα φορούσε χρυσοκέντητα και καταστόλιστα φορέματα, όπως αποδεικνύουν τα ψήγματα χρυσού και οι εκατοντάδες χάντρες από φαγεντιανή που είναι απλωμένα γύρω της. (Αλλωστε και το χώμα γύρω από τα οστά φαίνεται ότι περιέχει αποσυντεθημένα οργανικά υλικά, όπως το ξύλο και το ύφασμα.)










Χρυσά ενώτια με μικροσκοπικά τσαμπάκια σταφυλιού



Τα σύμβολα του επίγειου κύρους της και τα κοσμήματα ήταν φορεμένα ή τοποθετημένα επάνω της. Από τον πλούτο των κοσμημάτων- περίπου 130- ήταν όμως μερικά τα οποία από την ώρα της ανασκαφής έκαναν τη μεγαλύτερη εντύπωση προκαλώντας, όπως λέει ο κ. Σταμπολίδης, ανάμεικτα συναισθήματα συγκίνησης και θαυμασμού και παράλληλα γεννώντας μεγάλα ερωτηματικά.
Πρόκειται για δύο μεγάλα χρυσά μισοφέγγαρα που έφεραν έναν ημιπολύτιμο λίθο- γεγονός πρωτοφανές για την εποχή-, έχουν κοκκίδωση γύρω γύρω που σχηματίζει μαιάνδρους, ενώ στο κέντρο του αντικειμένου υπάρχουν οι κεφαλές δύο κρανοφόρων πολεμιστών.
Σε τρίτο παραπλήσιο αντικείμενο (όλα είναι επιστήθια) εμφανίζεται στο κέντρο η μορφή ενός πρίγκιπα, όπως είναι γνωστός από τις μινωικές παραστάσεις, ο οποίος περιστοιχίζεται από δύο λιοντάρια. Ενα ακόμη χρυσό αντικείμενο παριστάνει μια δαιδαλική μορφή με αιγυπτιακή φενάκη (κόμμωση), η οποία φέρει στο στήθος τρία δυσερμήνευτα σύμβολα που μοιάζουν με αγγεία ή αβγά και παραπέμπουν στα αντίστοιχα της Εφεσίας Αρτέμιδος, που έχουν θεωρηθεί μάλιστα ότι μπορεί να ήταν γυναικείοι μαστοί ή και όρχεις. Απροσδιόριστο και εντελώς άγνωστο έως σήμερα είναι το τελευταίο κόσμημα της ομάδας αυτής, με κυκλικό σχήμα, μια υψηλή βάση και ένθετους λίθους!

Ασημένια περόνη που καταλήγει σε κυλινδρικό κόσμημα
Ο Δίας

«Τα σύμβολα στους μηνίσκους παραπέμπουν σε νεαρό Πόσι Θηρών, όπως ο Δίας,που γεννιέται και πεθαίνει,κατά την παράδοση, κάθε χρόνο στο Ιδαίον Αντρον.
Στα λιοντάρια που απεικονίζονται επάνω στην ασπίδα, που έχει βρεθεί στην Ελεύθερνα,στα πώματα-ασπίδες και στους τεράστιους χάλκινους λέβητες της Ελεύθερνας και του Ιδαίου Αντρου. Στις κεφαλές των κρανοφόρων πολεμιστών επίσης από την Ελεύθερνα, που έχουν ευθεία αναφορά στους Κουρήτες, προστάτες πολεμιστές του νεαρού Δία»λέει ο κ. Σταμπολίδης. Σημαντικό όμως είναι το γεγονός ότι τέτοια κοσμήματα έχουν βρεθεί ελάχιστα μέσα στα 200 χρόνια της αρχαιολογίας στην Κρήτη. Συγκεκριμένα, ένα μεγάλο στην Κνωσό και ένα μικρότερο στο Ιδαίον Αντρον. Εδώ είναι πέντε μαζί!
«Πέραν της σημειολογίας τους, εξάλλου, αυτά τα κοσμήματα αλλάζουν την ιστορία της κοσμηματοτεχνίας όπως τη γνωρίζαμε ως τώρα, αφού εκτός από τις νέες τεχνικές,όπως η κοκκίδωση,εμφανίζεται η προσθήκη πολύτιμων ή ημιπολύτιμων λίθων,κάτι που πιστεύαμε ότι άρχιζε στα ελληνιστικά χρόνια,δηλαδή τέσσερις τουλάχιστον αιώνες αργότερα»προσθέτει ο ίδιος.








Δείγμα εξαιρετικής κοσμηματοτεχνίας το χρυσό χελωνάκι με τη διακοσμητική κοκκίδωση και την εξαιρετική κίνηση










Το χρυσάφι
Πού μπορεί να βρέθηκε τόσο χρυσάφι και πώς;
«Ο κοκκινωπός προέρχεται από την Κύπρο,όπως λένε οι μελετητές,αλλά ο κίτρινος πιστεύω ότι ερχόταν από τη Μικρά Ασία με τα χρυσοφόρα ποτάμια της, όπως ο Μαίανδρος που εκβάλλει στη Μίλητο,τη μινωική αποικία της κρητικής πόλης Μιλάτου απέναντι από τη Σάμο. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε τις ιστορίες του Ηροδότου για τον σάμιο καπετάνιο Κολαίο και τον κρητικό Κορώβιο,που ταξίδευαν σε όλη τη Μεσόγειο» λέει ο κ. Σταμπολίδης. Και οι τρεις γυναίκες άλλωστε έφεραν επίσης στα μαλλιά σφηκωτήρες από ήλεκτρο. Φορούσαν χρυσά ενώτια «τρίγληνα μορόεντα», όπως τα λέει ο Ομηρος, δηλαδή χαλκάδες με πολύ μικρά τσαμπιά σταφυλιού με τρεις ρόγες το καθένα- ένας τύπος αιγαιακού κοσμήματος γνωστός αρχικά από τις τοιχογραφίες της Θήρας.
Επίσης ανάμεσα στα κτερίσματά τους υπήρχαν σκαραβαίοι από αιγυπτιακό μπλε, σφραγιδόλιθοι μινωικοί, πρίσματα και χάντρες από ορεία κρύσταλλο. Οι χάντρες μάλιστα, διαφόρων σχημάτων, μεγεθών ή υλικών, φέρουν συχνά εγχαράξεις με μινωικά σύμβολα όπως είναι ο διπλούς πέλεκυς, με θαλάσσια θέματα όπως είναι τα καλαμάρια ή οι αστερίες, ή κυνηγετικά όπως το ελάφι που έχει τοξευθεί από τον θηρευτή του. Αλλες πάλι μιμούνται ρόδια ή άνθη και, όπως θεωρεί ο ανασκαφέας, μπορεί να αποτελούσαν την κεφαλή από τις πολύτιμες καρφίτσες που επίσης υπάρχουν στα ευρήματα.










Σκαραβαίος από αιγυπτιακό μπλε, ένα από τα πολλά εισηγμένα από την Αίγυπτο αντικείμενα








Η σπονδή
Μία γυάλινη φιάλη με γαλακτώδες χρώμα και ομφαλό στο κάτω μέρος της, η οποία βρέθηκε μέσα στον λαιμό ενός μεγάλου πήλινου αγγείου, αποτελεί το άλλο ανέλπιστο για τη μοναδικότητά του, αλλά και γιατο γεγονός ότι σώθηκε ακέραιο, εύρημα.
Αχαιμενιδική, φυλλόσχημη, όπως είναι οι γνωστές χρυσές και ασημένιες της περσικής αυτοκρατορίας, έχει διάμετρο γύρω στα 10 εκατοστά και οι ραβδώσεις της- φύλλα- αρχίζουν από τον ομφαλό για να ανοίξουν προς το χείλος της σαν νούφαρο.
Οπως εξηγεί ο κ. Σταμπολίδης, φιάλες αυτού του είδους είναι σπανιότατες- ο ίδιος θυμάται μία υστερότερη χρονολογικά από τους περίφημους ετρουσκικούς τάφους της Βίλας Τζούλια στην Ιταλία, ενώ στην Ελλάδα έχουν βρεθεί μόνο κάποια σπασμένα κομμάτια τους.
«Πρόκειται για σπονδικό αγγείο,όπως αυτά που κρατούν οι θεοί, ο Απόλλωνας, η Αθηνά, στις παραστάσεις. Η παρουσία της επομένως σε αυτή τη γυναικεία ταφή είναι ένα ακόμη ερώτημα»σημειώνει ο ίδιος.
Μεγάλα πήλινα αγγεία, άδεια σήμερα, που προφανώς όμως περιείχαν κατά την εποχή της ταφής υγρά, όπως λάδι, κρασί ή άλλα προϊόντα, καθώς και πολλά μικρότερα ληκύθια, κρητοκυπριακά και φοινικικά, κατάλληλα για τη φύλαξη αρωμάτων ή φαρμάκων, συμπλήρωναν το ταφικό σύνολο. Μία τράπεζα προσφορών εξάλλου στην είσοδο του τάφου δείχνει σαφώς τη σημασία του.
Για την προστασία του είχε κατασκευαστεί αυτός ο θαλαμωτός μυκηναϊκός τάφος, ένα τετράγωνο δωμάτιο διαστάσεων περίπου 3,10 Χ 3 μ., με σωζόμενο ύψος 2,10 μ. Το θυραίο άνοιγμα έχει παραστάδες σε ύψος 1,80 μ. κατασκευασμένες από μεγάλα μπλοκ λαξευμένων λίθων, ένα ακόμη μοναδικό εύρημα καθώς δείχνει τη διατήρηση της μνήμης της μινωικής αρχιτεκτονικής στα γεωμετρικά χρόνια.
Το μυστήριο της Ελεύθερνας που ανασκάπτεται μεθοδικά κάθε χρόνο ολοένα μεγαλώνει. Ακόμη και ο ανασκαφέας της παρατηρεί ξαφνιασμένος πλέον τα ευρήματα, βρίσκοντας τώρα πιθανή τη σύνδεση της πόλης με το Ιδαίον Αντρον.
Τα υπόλοιπα μένει να απαντηθούν στο μέλλον, αν και εφόσον δοθούν όλα τα κλειδιά της αποκρυπτογράφησης του αινίγματος. Μεγάλα πήλινα αγγεία, άδεια σήμερα, που προφανώς όμως περιείχαν κατά την εποχή της ταφής υγρά, όπως λάδι, κρασί ή άλλα προϊόντα, καθώς και πολλά μικρότερα ληκύθια, κρητοκυπριακά και φοινικικά, κατάλληλα για τη φύλαξη αρωμάτων ή φαρμάκων, συμπλήρωναν το ταφικό σύνολο. Μία τράπεζα προσφορών εξάλλου στην είσοδο του






Χώμα καλύπτει ακόμη το χρυσό επιστήθιο κόσμημα με την περίτεχνη διακόσμηση από μαιάνδρους








Το μόνο βέβαιο επί του παρόντος είναι το κοινό συναίσθημα, η μυσταγωγία, που έζησαν εκείνη τη νύχτα οι άνθρωποι της ανασκαφής. Ενα τελετουργικό που θα έλεγε κανείς ότι συνδεόταν μέσω μιας κλωστής που διέτρεχε τον χρόνο με το ταφικό τελετουργικό της απόθεσης των τριών γυναικών από τους κηδευτές τους.

Το Βήμα