Η πρώτη γραφή της ανθρωπότητας


Humanity’s first writing (!)


We have in our hands the ancienter perhaps clue on the transformation of human thought in "picture". I want to say in writing. Is shocking a such revelation...


Η πρώτη γραφή της ανθρωπότητας (!)

Γράφει ο συγγραφέας Γιώργος Εχέδωρος


Η ξύλινη επιγραφή του Δισπηλιού έχει δέκα σειρές γράμματα


Οφείλουμε να δημοσιεύσουμε περισσότερα στοιχεία για να γίνει πιο κατανοητό το προηγούμενο κείμενό μας.
Για να προσδώσουμε, έτσι, μια σφαιρική εικόνα των ανασκαφικών εργασιών στο λιμναίο οικισμό του Δισπηλιού της Καστοριάς θα παραθέσουμε ορισμένα δημοσιεύματα πανελλήνιων εφημερίδων της εποχής. Στα δημοσιεύματα αυτά παρουσιάζονται τα ευρήματα των ανασκαφών και οι επιστημονικές απόψεις του καθηγητή προϊστορικής αρχαιολογίας κ. Γ. Χουρμουζιάδη.
Αρχαίοι λιμναίοι οικισμοί αναφέρονται, για πρώτη φορά, από τον Ηρόδοτο. (όπως λ.χ. για την Πρασιάδα λίμνη).

Το ιστορικό
Ο λιμναίος οικισμός του Δισπηλιού εντοπίστηκε από τον καθηγητή Α. Κεραμόπουλο το 1932, ο οποίος έγραψε τότε για την σπουδαιότητά του και την ανάγκη αρχαιολογικής έρευνας. Ο καθηγητής Ν. Μουτσόπουλος δημοσιεύοντας το 1968 αρχαιολογικό υλικό που ανακάλυψε στη νότια πλευρά της λίμνης τόνισε για τη σημασία του λιμναίου οικισμού και την ανάγκη συνέχισης των εργασιών.
Είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα ο καθηγητής της προϊστορικής αρχαιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου κ. Γ.Χ. Χουρμουζιάδης με άδεια του υπουργείου Πολιτισμού άρχισε συστηματικές ανασκαφές. Ήταν Ιούλιος του 1992. Στην ομάδα του κ. Χουρμουζιάδη ήταν τρεις διδάκτορες, πέντε υποψήφιοι, τότε, διδάκτορες και δεκαέξι φοιτητές.Δύο σημαντικά ευρήματα ήρθαν στο φως, σύμφωνα με τον καθηγητή. Μια βάρκα, το πρώτο χρόνο της ανασκαφής και η ξύλινη πινακίδα τον επόμενο.



Το αρχαιότερο κείμενο του κόσμου



Σε δημοσίευμα στις 17 Αυγούστου 1993 με τίτλο: Το αρχαιότερο κείμενο στον κόσμο, ο καθηγητής κ. Χουρμουζιάδης τόνισε πως: «Αν οι έρευνες δείξουν ότι αυτή η επιγραφή ανήκει στη Νεολιθική Εποχή, τότε θα μιλάμε για το αρχαιότερο γραπτό κείμενο στον κόσμο».
Δώδεκα μέρες αργότερα στις 29 Αυγούστου, ο κ. καθηγητής, δήλωσε σε άλλον δημοσιογράφο για την ξύλινη επιγραφή:
«Φέτος, άλλο ένα εύρημα ήρθε στο φως για να μας συγκλονίσει. Μια ξύλινη πινακίδα με ένα «κείμενο» χαραγμένο επάνω της. Ας μην πω κείμενο, όμως, γιατί το θέμα της «γραφής» δεν έχει ακόμη ξεκαθαριστεί. Οπωσδήποτε όμως έχουμε στα χέρια μας το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας, για να αποτυπωθεί πάνω σε μια επιφάνεια, ξύλινη στην προκείμενη περίπτωση, η σκέψη ενός ανθρώπου ή μιας ολόκληρης κοινότητας. Άρα έχουμε στα χέρια μας την αρχαιότερη ίσως ένδειξη για τη μετατροπή της ανθρώπινης σκέψης σε «εικόνα». Θέλω να πω σε γραφή. Είναι, το λιγότερο, συγκλονιστική μια τέτοια ‘αποκάλυψη’. Όλα αυτά θα τα χειροκροτήσουμε όμως, όταν θα έχουμε την επιβεβαίωση των υποθέσεών μας, με την εργαστηριακή χρονολόγηση του ευρήματος και την πιο συστηματική μελέτη του.»

Έχει δέκα σειρές γράμματα – σήματα

Στις 11 Σεπτεμβρίου 1993 διαβάζουμε σε άλλη εφημερίδα: «Ο ανασκαφέας καθηγητής της Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Γιώργος Χουρμουζιάδης είναι αρκετά σαφής σε ό, τι αφορά τα εντυπωσιακά ευρήματα. Η πινακίδα εξηγεί, έχει μετρηθεί με τη μέθοδο άνθρακας 14 (G 14) με τη βοήθεια του «Δημοκρίτου». Είναι τέλους της έκτης χιλιετίας, δηλαδή 5.260 χρόνων. Η ξύλινη αυτή πινακίδα πέρασε το στάδιο της συντήρησης και απομένει τώρα η αποκρυπτογράφησή της. Έχει χαραγμένες στην επιφάνειά της γύρω στις δέκα σειρές-σήματα. Είναι το παλαιότερο εύρημα που έχει μια πολύ σαφή και συγκεκριμένη ένδειξη χάραξης σημάτων – γραμμάτων και θα ενταχθεί στα πλαίσια μιας συζήτησης που αφορά την πρώτη γραφή της ανθρωπότητας, με πρωτοβουλία αμερικανών και φιλανδών αρχαιολόγων.»
Σημειώνεται πως ο λιμναίος οικισμός δεν καταστράφηκε αλλά εγκαταλείφθηκε για άγνωστους λόγους. Σε διατριβή Γερμανού επιστήμονα που αναφέρεται στη χλωρίδα της περιοχής επισημαίνεται ότι όλη η ευρύτερη περιοχή ήταν δασωμένη με είκοσι πέντε ειδών δένδρα, κέδροι, πεύκα κλπ. Σήμερα έχουμε μόνον λεύκες. Υπάρχουν υποψίες τεράστιας οικολογικής καταστροφής στα προϊστορικά χρόνια.


Ἂρθρα & Σκέψεις- Γιῶργος Ἐχέδωρος