Η Άγκυρα μεσολαβητής των Μουσουλμάνων της σερβικής επαρχίας Σάντζακ


Οκτώβριος 2011. (Διπλωματία)

Η Άγκυρα έχει αναλάβει την επίλυση της διαφοράς μεταξύ των θρησκευτικών ηγετών της επαρχίας Σάντζακ της Σερβίας, όπου βιώνει μια μουσουλμανική πλειοψηφία και η οποία έχει βρεθεί πρόσφατα στη μέση μιας κλιμακούμενης κρίσης, η οποία ορισμένες φορές έχει οδηγήσει σε ένοπλες συγκρούσεις, σε πυρπόληση τζαμιών και ιμάμηδων και από τις δύο πλευρές.

Η διαφορά η οποία υπάρχει σε αυτήν την περιοχή είναι μεταξύ των δύο ‘θρησκευτικών ιδρυμάτων’ στην περιοχή Σάντζακ της Σερβίας, η οποία ήταν παλαιότερα στρατιωτική βάση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, πριν χωριστεί η περιοχή αυτή, στη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων στις αρχές του 20ου αιώνα, στη Σερβία και στο Μαυροβούνιο.


  Σήμερα  η περιοχή έχει πληθυσμό περίπου 350 χιλιάδες κατοίκους και είναι μοιρασμένη σε δύο θρησκευτικούς ηγέτες, το Μουφτή της Βοσνίας και το Μουφτή της Σερβίας, οι οποίοι προσπαθούν να κυριαρχήσουν,  η μία στην άλλη,  για την διακυβέρνηση του Σάντζακ.

Η διαμάχη προκλήθηκε από την απατηλή υπόθεση της αυτονομίας του Σάντζακ, κάτι που έχει απαιτήσει ο Μουφτής της Σάντζακ και αυτό τοθέμα φέρεται να διευθετείται από την Άγκυρα την περασμένη εβδομάδα.
Η Άγκυρα την περασμένη εβδομάδα πραγματοποίησε μια συνάντηση για τις δύο πλευρές – στην τουρκική πρωτεύουσα-  για τη διευθέτηση της πολιτικής διαμάχης που έχει προκύψει με την μουσουλμανική πλειοψηφία της περιοχής.
  
Σε αυτήν συμμετείχαν ο μουφτής του Σάντζακ, , Muamer Zukorlic, της Βοσνιακής Πολιτιστικής Κοινότητας, ο Σουλεϊμάν Ουγκλιάνιν, υπουργός  της σερβικής κυβέρνησης που υποστηρίζεται από τους Βόσνιους, ο Ρασίμ Λιάγιτς, υπουργός Εργασίας Απασχόλης και Κοινωνικών Υποθέσεων που υποστηρίζεται από την ‘βοσνιακή αναγέννηση’, καθώς και ο Ράις Ουλ Ουλέμα  της Βοσνίας (Μεγάλος Μουφτής), Μουσταφά Σέριτς, όπως δημοσίευσε το πρακτορείο ‘Ανατολή’ τη Δευτέρα.

Οι Σέρβοι θρησκευτικοί ηγέτες και οι υπουργοί συναντήθηκαν με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και τον επικεφαλής  της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων, Μεχμέτ Γκορμέζ, ο οποίος προέβη σε προσπάθειες συμβιβασμού των πλευρών για να μειώσει την αυξανόμενη ένταση στην περιοχή του  Σάντζακ. Προς τούτο συντάχθηκε συμφωνία μεταξύ των ενεχόμενων πλευρών για να σταματήσουν την κρίση με την οποία είχε υποστεί βλάβη η ενότητα της μουσουλμανικής κοινότητας του Σάντζακ.

Η συνάντηση της  Άγκυρας προβλέπει τη δημιουργία μιας «Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων», η οποία  θα φροντίζει για το διαχωρισμό των πολιτικών υποθέσεων από τις θρησκευτικές της μουσουλμανικής μειονότητας και αυτή η λύση χαιρετίστηκε από τον Λιάγιτς ως σημείο καμπής στην ιστορία του Σάντζακ, αφού «το πραγματικό πρόβλημα του Σάντζακ είναι η οικονομία του, η οποία τελικά μπορεί να συζητηθεί και να επιλυθεί».

Ο Μουφτής του Σάντζακ, Muamer Zukorlic, ισχυρός ανταγωνιστής του Μεγάλου Μουφτή της Ισλαμικής Κοινότητας της Σερβίας, Adem Zilkic, ο οποίος διευθύνει  την περιοχή του Σάντζακ μαζί με δύο άλλους,  είναι ο αριθμός ένα, ο οποίος έχει προσελκύσει την διεθνή προσοχή με τις συνεχείς εκκλήσεις του για την αυτονομία του Σάντζακ.

Ο Zukorlic ωστόσο, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τις τουρκικές αρχές, και στο τέλος της συνάντησης παραδέχθηκε ότι  «αποδέχεται τη ρήση του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «ένας ηγέτης που πιστεύει ότι είναι ικανός πρέπει να  το αποδείξει  με το συναισθηματικό δεσμό που έχει με το λαό του».

Έτσι, τόνισε ότι θα ακολουθήσει τη συμβουλή της Άγκυρας για την ενοποίηση της μουσουλμανικής κοινότητας και σε αυτό συνέβαλε ότι ο Ερντογάν  που προσπάθησε να τον δει και να φροντίσει για τα θέματα του Σάντζακ, την ημέρα που ήταν σε εξέλιξη η κηδεία της μητέρας του.

Το Σάντζακ

Το Σάντζακ υπήρξε το δυτικότερο άκρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά μετατράπηκε σε μια αυτόνομη περιοχή στη διάρκεια του συνεδρίου του Βερολίνου, όπου οι ευρωπαϊκές δυνάμεις με επικεφαλής την Γερμανία και τη Βρετανία συμμετείχαν σε μια σειρά συμφωνιών για να αλλάξει η δυναμική των Βαλκανίων μετά τον ρωσο-τουρκικό πόλεμο του 1877-1878.

Ωστόσο,  το Σάντζακ μοιράστηκε μεταξύ της Σερβίας και του Μαυροβουνίου όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία αποσύρθηκε από τα Βαλκάνια και την παραμονή της κατάρρευσής της, που ήρθε λίγα χρόνια αργότερα, οι περισσότεροι Τούρκοι της περιοχής έφυγαν από την περιοχή και επέστρεψαν στην Ανατολία μέσα σε ένα διάστημα αρκετών ετών, πριν δημιουργηθεί το γιουγκοσλαβικό κράτος.

Το Σάντζακ έχει πληγεί από σοβαρή οικονομική αποξένωση και  είναι η  κατ’ εξοχήν περιοχή της Γιουγκοσλαβίας που αγνοήθηκε από τον γιουγκοσλαβικό παράγοντα ανάπτυξης,  με αποτέλεσμα να έχει, σήμερα, υψηλά επίπεδα ανεργίας, έλλειψη επενδύσεων και οι αναποτελεσματικές  πολιτικές έφεραν τον παραμελισμό της περιοχής, αναφέρει χαρακτηριστικά το πρακτορείο ‘Ανατολή’.

Οι διαμαρτυρίες που εκδηλώνονται για την αυτονομία του Σάντζακ είναι απόρροια ενός δημοψηφίσματος που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή μετά την κατάρρευσης της Γιουγκοσλαβίας, το οποίο έδειξε ότι το 99 τοις εκατό των κατοίκων της περιοχής, επιδιώκει πολιτική κυριαρχία, ένα αίτημα το οποίο εξακολουθεί να εκφράζεται από πολλούς τοπικούς πολιτικούς παράγοντες καθώς και  μουσουλμάνους θρησκευτικούς ηγέτες.

--
Πηγή: Dunya Bulteni (Τουρκία)