«Αλλάζουν σύνορα τα Σκόπια;»



Φεβρουάριος 1, 2012.

Δημοσιεύθηκε αξιολόγηση Γερμανικού Ινστιτούτο που εδρεύει στο Βερολίνο, σύμφωνα με το οποίο η FYROM, το Κοσσυφοπέδιο και η Βοσνία/Ερζεγοβίνη αποτελούνται από εύθραυστες κοινωνίες και υπάρχει η απειλή συγκρούσεων.

Γράφει η Σλομποντάνκα Γιοβανόφσκα- Слободанка Јовановска

Κράτη με ευαίσθητες κοινωνίες

Στον ορίζοντα διαφαίνεται  ένας νέος γύρος αλλαγών των συνόρων στα Βαλκάνια, αναφέρει το Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων και Ασφάλειας στο Βερολίνο, σε ανάλυση που υπογράφεται από τον Σέρβο αναλυτή, Ντούσαν  Ρέλγιτς.


Σύμφωνα με τον ίδιο, η FYROM, το Κοσσυφοπέδιο και η Β –Ε, αποτελούνται από εύθραυστες κοινωνίες που απειλούν  πάλι με εθνοτικές-πολιτικές συγκρούσεις, και ως τέτοιες επιβάλλουν την αλλαγή των συνόρων και δεν μπορεί σε μια τέτοια αναθεώρηση των κρατικών ορίων να αποφευχθεί η βία.

Αν και αυτή η μαύρη εξέλιξη, η οποία προβλέπεται για την περιοχή και τα Σκόπια,  φαίνεται να είναι εμπνευσμένη από τις απαιτήσεις της Σερβίας για διχοτόμηση του Κοσσυφοπεδίου, ωστόσο ισχυρός συναγερμός αποτελούν οι  τρέχουσες εξελίξεις στην Στρούγκα και της κονιορτοποιημένης ψευδαίσθησης ότι οι χρόνοι των εσωτερικών συγκρούσεων αφέθηκαν στο παρελθόν.

Το τρίγωνο της αλλαγής των συνόρων

 Σύμφωνα με την ανάλυση, ο χάρτης θα μπορούσε να αλλάξει στο τρίγωνο μεταξύ Κοσσυφοπεδίου, Αλβανίας και της δυτικής περιοχής των Σκοπίων, με το δεδομένο ότι  η συντριπτική πλειοψηφία των Αλβανών που ζουν εδώ, επιθυμεί να  ενωθεί με μία από τις πλησιέστερες περιοχές, το Κοσσυφοπέδιο ή την Αλβανία.

Όπως έχει τονιστεί παλαιότερα, ο πρέσβης των ΗΠΑ στα Τίρανα, το 2009, είχε προτρέψει  τον Σαλί Μπερίσα να σταματήσει τις δημόσιες πρωτοβουλίες για να ενώσει τους Αλβανούς, αλλά τώρα, παρουσιάζεται μια τρίτη αναπτυσσόμενη δύναμη που είναι το κόμμα του Κοσσυφοπεδίου, ‘Αυτοδιάθεση’, το οποίο έχει ως κύριο άξονα τις πολιτικές απαιτήσεις των Αλβανών,  σε συνδυασμό με την άρνηση των Σέρβων στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο  να αποδεχθούν ότι είναι μειοψηφία σε ένα νέο κράτος, και αυτό εγείρει μια πιθανή νέα κρίση.

Τα Σκόπια έχουν ευαίσθητες ισορροπίες

Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση,  ότι η μοίρα της Βοσνίας/Ερζεγοβίνης είναι πολύ πιο αβέβαιη  από αυτήν των Σκοπίων, η ανάλυση  υποστηρίζει, ακριβώς,  το αντίθετο.

Σε αντίθεση με την Β-Ε, όπου –σύμφωνα με την ανάλυση- οι τρεις πολιτικοί φορείς της χώρας αυτής,  ομιλούν την ίδια γλώσσα και κάνουν μεικτούς εθνοτικά γάμους, στα Σκόπια και το Κοσσυφοπέδιο οι κοινότητες που ζουν μαζί  είναι εντελώς διαφορετικές.

Η ανάλυση επισημαίνει ότι η διαίρεση του Κοσσυφοπεδίου θα μπορούσε να προκαλέσει ενίσχυση των αλβανικών αποσχιστικών τάσεων στα Σκόπια, και η ιδέα της διαίρεσης μεταξύ των εθνοτήτων μπορεί να φέρει μια καλύτερη προοπτική από τη συνεχή ένταση με την αλβανική κοινότητα και αυτό θα μπορούσε να βρεί υποστηρικτές μεταξύ των Σλάβων στη χώρα.

Η «αρχαία ψευδεπίγραφη ταυτότητα των Σκοπίων»

«Ο  εθνικο-συντηρητικός πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι εργάζεται με συνέπεια για τη δημιουργία «μιας αρχαίας μακεδονικής ταυτότητας» του κράτους, μια πολιτική που μπορεί να επιδεινώσει την αυξανόμενη αποξένωση μεταξύ Αλβανών και Σλάβων», γράφει η ανάλυση και εκτιμά ότι μια τέτοια πορεία  δεν προσφέρει  καμία ευκαιρία στους Αλβανούς για να ταυτιστούν με αυτήν.
Μάλιστα, για να απαντήσουν οι Αλβανοί,  ανεγείρουν μνημεία με εθνικούς ήρωες, οι οποίοι αποτελούν αντίγραφα αυτών των Τιράνων,  έτσι,  η διαφοροποίησή τους  αυξάνεται περαιτέρω και μπορεί να φθάσει στα άκρα για το κράτος των Σκοπίων.

Παραχωρήσεις και αλλαγή συνόρων

Η λύση που προσφέρεται, έτσι, είναι ανησυχητική, διότι δείχνει ότι θα ήταν καλύτερα να αναθεωρηθούν τα σύνορα- γιατί το πολιτικό τίμημα για τη διατήρησή τους, μπορεί να αποδειχθεί πολύ ακριβότερο.

«Μπορεί να αποδειχθεί ότι η πολιτική θα κοστίσει περισσότερο και θα είναι αντιπαραγωγική για τη Δύση, να συνεχίσει να παρέχει αυτόχθονα κινήματα αντίστασης στα Δυτικά Βαλκάνια. Μπορεί να αποδειχθεί πιο λογική η χρήση των δυνατοτήτων για μια πολιτική συμφωνία μεταξύ των Αλβανών και των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο μέσω της διακριτικής διπλωματίας.

Η πολιτική, ωστόσο,  διαχείρισης των συνόρων θα κοστίσει σίγουρα λιγότερες ζωές, λιγότερους πρόσφυγες και λιγότερη στρατιωτική παρουσία, παρά η άρνηση στην δυνατότητα αυτή», επισημαίνεται στην ανάλυση, με κυρίαρχο στόχο να στραφεί  η διεθνής κοινότητα προς το Κοσσυφοπέδιο που αναμφίβολα (αναπόφευκτα) θα υπάρχουν  επιπτώσεις και στην FYROM.

Συμπερασματικά, σημειώνει η ανάλυση, η επίτευξη διαρκούς πολιτικής σταθερότητας στην περιοχή «πρέπει» να συνίσταται στην επέκταση των παραχωρήσεων και μερικής αλλαγής των συνόρων στην περιοχή.


Слободанка Јовановска