Η πρώτη γραφή της ανθρωπότητας

Humanity’s first writing (!)


We have in our hands the ancienter perhaps clue on the transformation of human thought in "picture". I want to say in writing. Is shocking a such revelation...


Η πρώτη γραφή της ανθρωπότητας (!)

Γράφει ο συγγραφέας Γιώργος Εχέδωρος

Η ξύλινη επιγραφή του Δισπηλιού έχει δέκα σειρές γράμματα

Οφείλουμε να δημοσιεύσουμε περισσότερα στοιχεία για να γίνει πιο κατανοητό το προηγούμενο κείμενό μας.
Για να προσδώσουμε, έτσι, μια σφαιρική εικόνα των ανασκαφικών εργασιών στο λιμναίο οικισμό του Δισπηλιού της Καστοριάς θα παραθέσουμε ορισμένα δημοσιεύματα πανελλήνιων εφημερίδων της εποχής. Στα δημοσιεύματα αυτά παρουσιάζονται τα ευρήματα των ανασκαφών και οι επιστημονικές απόψεις του καθηγητή προϊστορικής αρχαιολογίας κ. Γ. Χουρμουζιάδη.
Αρχαίοι λιμναίοι οικισμοί αναφέρονται, για πρώτη φορά, από τον Ηρόδοτο. (όπως λ.χ. για την Πρασιάδα λίμνη).

Το ιστορικό
Ο λιμναίος οικισμός του Δισπηλιού εντοπίστηκε από τον καθηγητή Α. Κεραμόπουλο το 1932, ο οποίος έγραψε τότε για την σπουδαιότητά του και την ανάγκη αρχαιολογικής έρευνας. Ο καθηγητής Ν. Μουτσόπουλος δημοσιεύοντας το 1968 αρχαιολογικό υλικό που ανακάλυψε στη νότια πλευρά της λίμνης τόνισε για τη σημασία του λιμναίου οικισμού και την ανάγκη συνέχισης των εργασιών.
Είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα ο καθηγητής της προϊστορικής αρχαιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου κ. Γ.Χ. Χουρμουζιάδης με άδεια του υπουργείου Πολιτισμού άρχισε συστηματικές ανασκαφές. Ήταν Ιούλιος του 1992. Στην ομάδα του κ. Χουρμουζιάδη ήταν τρεις διδάκτορες, πέντε υποψήφιοι, τότε, διδάκτορες και δεκαέξι φοιτητές.Δύο σημαντικά ευρήματα ήρθαν στο φως, σύμφωνα με τον καθηγητή. Μια βάρκα, το πρώτο χρόνο της ανασκαφής και η ξύλινη πινακίδα τον επόμενο.



Το αρχαιότερο κείμενο του κόσμου



Σε δημοσίευμα στις 17 Αυγούστου 1993 με τίτλο: Το αρχαιότερο κείμενο στον κόσμο, ο καθηγητής κ. Χουρμουζιάδης τόνισε πως: «Αν οι έρευνες δείξουν ότι αυτή η επιγραφή ανήκει στη Νεολιθική Εποχή, τότε θα μιλάμε για το αρχαιότερο γραπτό κείμενο στον κόσμο».
Δώδεκα μέρες αργότερα στις 29 Αυγούστου, ο κ. καθηγητής, δήλωσε σε άλλον δημοσιογράφο για την ξύλινη επιγραφή:
«Φέτος, άλλο ένα εύρημα ήρθε στο φως για να μας συγκλονίσει. Μια ξύλινη πινακίδα με ένα «κείμενο» χαραγμένο επάνω της. Ας μην πω κείμενο, όμως, γιατί το θέμα της «γραφής» δεν έχει ακόμη ξεκαθαριστεί. Οπωσδήποτε όμως έχουμε στα χέρια μας το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας, για να αποτυπωθεί πάνω σε μια επιφάνεια, ξύλινη στην προκείμενη περίπτωση, η σκέψη ενός ανθρώπου ή μιας ολόκληρης κοινότητας. Άρα έχουμε στα χέρια μας την αρχαιότερη ίσως ένδειξη για τη μετατροπή της ανθρώπινης σκέψης σε «εικόνα». Θέλω να πω σε γραφή. Είναι, το λιγότερο, συγκλονιστική μια τέτοια ‘αποκάλυψη’. Όλα αυτά θα τα χειροκροτήσουμε όμως, όταν θα έχουμε την επιβεβαίωση των υποθέσεών μας, με την εργαστηριακή χρονολόγηση του ευρήματος και την πιο συστηματική μελέτη του.»

Έχει δέκα σειρές γράμματα – σήματα

Στις 11 Σεπτεμβρίου 1993 διαβάζουμε σε άλλη εφημερίδα: «Ο ανασκαφέας καθηγητής της Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Γιώργος Χουρμουζιάδης είναι αρκετά σαφής σε ό, τι αφορά τα εντυπωσιακά ευρήματα. Η πινακίδα εξηγεί, έχει μετρηθεί με τη μέθοδο άνθρακας 14 (G 14) με τη βοήθεια του «Δημοκρίτου». Είναι τέλους της έκτης χιλιετίας, δηλαδή 5.260 χρόνων. Η ξύλινη αυτή πινακίδα πέρασε το στάδιο της συντήρησης και απομένει τώρα η αποκρυπτογράφησή της. Έχει χαραγμένες στην επιφάνειά της γύρω στις δέκα σειρές-σήματα. Είναι το παλαιότερο εύρημα που έχει μια πολύ σαφή και συγκεκριμένη ένδειξη χάραξης σημάτων – γραμμάτων και θα ενταχθεί στα πλαίσια μιας συζήτησης που αφορά την πρώτη γραφή της ανθρωπότητας, με πρωτοβουλία αμερικανών και φιλανδών αρχαιολόγων.»
Σημειώνεται πως ο λιμναίος οικισμός δεν καταστράφηκε αλλά εγκαταλείφθηκε για άγνωστους λόγους. Σε διατριβή Γερμανού επιστήμονα που αναφέρεται στη χλωρίδα της περιοχής επισημαίνεται ότι όλη η ευρύτερη περιοχή ήταν δασωμένη με είκοσι πέντε ειδών δένδρα, κέδροι, πεύκα κλπ. Σήμερα έχουμε μόνον λεύκες. Υπάρχουν υποψίες τεράστιας οικολογικής καταστροφής στα προϊστορικά χρόνια.


Ἂρθρα & Σκέψεις- Γιῶργος Ἐχέδωρος

Αμφορείς και μαίανδροι σε αρχαία πόλη της Κίνας

Greek culture in ancient city of China
A publication of Australian newspaper upset historical waters, the first years of decade 1990. The publication said for Greek culture in ancient city of China. Thus we have paradoxical that Great Alexandros did reach up to the Ganges river that do exist Greek cities in China?
Alexandros did reach up to the interior of China? Or at least, reached there his troops? Unanswered historical questions...



Ελληνική παρουσία σε πανάρχαια πόλη της Κίνας

Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος

Ο αμφορέας αυτός που βρέθηκε στην αρχαία πόλη Νίγια της Κίνας έκανε το 'γύρο του κόσμου'.

Αφού, λοιπόν, μιλάμε για δημοσιεύματα που κλείστηκαν στα δώματα του παρελθόντος, ας κάνουμε τον κόπο να ανοίξουμε τη λησμονημένη αυτή πόρτα για να δουν οι νεότεροι μερικά πράγματα.
Ένα δημοσίευμα αυστραλιανής εφημερίδας τάραξε τα ιστορικά ύδατα, τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990. Το δημοσίευμα έλεγε για ελληνικό πολιτισμό σε πόλη της Κίνας. Έτσι έχουμε το παράδοξο ότι αφού ο Μέγας Αλέξανδρος έφθασε μέχρι το Γάγγη ποταμό πως υπάρχουν ελληνικές πόλεις στην Κίνα;
Μήπως ο Αλέξανδρος έφθασε μέχρι το εσωτερικό της Κίνας; Ή τουλάχιστον, έφθασαν εκεί στρατεύματά του; Αναπάντητα ιστορικά ερωτήματα, αφού δεν υπάρχουν οι ανάλογες ιστορικές πηγές που να τεκμηριώνουν κάτι τέτοιο.
Κι όμως στην Κίνα βρέθηκε αρχαία ελληνική πόλη. Αυτό μας λέει το δημοσίευμα της Μελβούρνης το 1993. Ή για να ακριβολογούμε: σε πανάρχαια κινεζική πόλη είχαν εγκατασταθεί στρατεύματα του Αλεξάνδρου, τα αντικείμενα των οποίων έμελλε να βρεθούν 2.300 χρόνια μετά.Η ανακάλυψη δεν είναι νέα, δηλαδή δεν είναι ούτε του προαναφερόμενου χρόνου. Πηγαίνει αρκετά πίσω.
Ο Βρετανός εξερευνητής σερ Όρελ Στέιν, περιδιαβάζοντας την Κίνα το 1903 (106 χρόνια πριν) άκουσε από Κινέζους χωρικούς για την ύπαρξη μιας αρχαίας ελληνικής πόλης κάτω από μεγάλους αμμόλοφους. Πρόκειται για την πανάρχαια πόλη Νίγια που στις επόμενες δεκαετίες χάθηκαν τα ίχνη της. ( Όταν επιβλήθηκε στην Κίνα το κομμουνιστικό καθεστώς τα αρχαιολογικά ενδιαφέροντα αδράνησαν.).
Από τη δεκαετία, όμως, του 1980, αναζωπυρώθηκε το ενδιαφέρον και έτσι μια ομάδα Κινέζων και Ιαπώνων ερευνητών άρχισε να ψάχνει για την χαμένη πόλη Νίγια κάπου 640 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης Kashgar.
Πράγματι έπειτα από κοπιώδη έρευνα βρήκαν κάτω από τους αμμόλοφους τα ερείπια της αρχαίας πόλης.
Στη διαδικασία της ανασκαφής με μεγάλη έκπληξη εντόπισαν μέσα στα ερείπια ‘έπιπλα ελληνικού στυλ’(!!) Βρήκαν δηλαδή, ανάγλυφες παραστάσεις με μαιάνδρους, αμφορείς ελληνικούς με αναπαραστάσεις από τα ομηρικά έπη.Η χρονολόγησή τους ανάγεται στα χρόνια της αλεξανδρινής εκστρατείας. Η ανακάλυψη είχε μεγάλο ενδιαφέρον.
Κανένα ιστορικό στοιχείο δεν υπήρχε που να αναφέρει έστω αόριστα την παρουσία των Ελλήνων στην κινεζική αυτή επαρχία.
Η είδηση των ευρημάτων της ανασκαφής μεταδόθηκε από το κινεζικό πρακτορείο και δημοσιεύθηκε πρώτα στην Αυστραλία και από εκεί αναδημοσιεύθηκε στον ελληνικό Τύπο.


Για να δείτε που είναι η κινεζική πόλη Kashgar πατήστε εδώ

Η ...τύχη του Κολοσσού της Ρόδου

-->

Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος

Ο Κολοσσός της Ρόδου. Όταν έπεσε καταπλάκωσε τριάντα οικείες στο λιμάνι της Ρόδου.

Αναφέραμε σε προηγούμενο σημείωμά μας, για τον Δημήτριο τον Πολιορκητή, που δεν κατόρθωσε να εκπορθήσει τη Ρόδο, αφού ο Διόγνητος με την ευφυΐα του τον ανάγκασε να λύσει την πολιορκία.

Οι πολιορκητές έφυγαν. Άφησαν όμως πίσω τους την τεράστια πολιορκητική μηχανή τους. Αυτή τη μηχανή την εκμεταλλεύτηκαν οι Ρόδιοι. Την τεμάχισαν και την πούλησαν ως μέταλλο.

Τότε οι Ρόδιοι, ενθουσιασμένοι για την ελευθερία τους, με τα χρήματα που έλαβαν από το μέταλλο, αποφάσισαν να τιμήσουν τον προστάτη του νησιού, το θεό Ήλιο.

 Θα κατασκεύαζαν το ομοίωμα ενός άνδρα σε υπερφυσικές διαστάσεις με τη μορφή του ήλιου (ή την ακτινοβολία του ήλιου). 

Την κατασκευή του ανέλαβε ο Χάρης ο Λίνδιος από τη Ρόδο που ήταν μαθητής του Λύσιππου.

Η κατασκευή του τεράστιου ομοιώματος κράτησε δώδεκα χρόνια.

 Ήταν έτοιμο περίπου το 280 π.Χ. 

Στήθηκε στο λιμάνι του νησιού και είχε ύψος τριάντα μέτρα. 

Ονομάστηκε ‘Κολοσσός της Ρόδου’ και αποτέλεσε ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου.

Τα γόνατα του Κολοσσού δεν άντεξαν σε έναν σεισμό που έγινε το 226 π.Χ. και κατέρρευσε, ισοπεδώνοντας τριάντα οικείες.

Αυτό δηλώνει πως το κατασκεύασμα δεν ήταν μέσα στη θάλασσα αλλά στην άκρη του λιμανιού. 

Έμεινε εκεί σωριασμένο πολλούς αιώνες προξενώντας το θαυμασμό των επισκεπτών του νησιού.

Οι Ρωμαίοι δεν το πείραξαν, ούτε οι βυζαντινοί. 

Χίλια περίπου χρόνια ( 936 για την ακρίβεια) έμεινε σωριασμένο το γιγάντιο είδωλο του θεού ήλιου στο λιμάνι της Ρόδου. 

Είχε γίνει, πια, ένα μνημείο του νησιού. Ώσπου ήρθε το έτος 654 με τους Αγαρηνούς πειρατές.

Τότε αυτοκράτορας της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν ο Κώνστας Β΄ ο Πωγωνάτος (‘μουσάτος’) που βασίλευσε από το 641 έως το 668.

Ας δούμε όμως τι μας λέει ο βυζαντινός συγγραφέας Ζωναράς (1100-1180) για τους Αγαρηνούς το Κώνστα και την τύχη του Κολοσσού. 

(δες τη φώτο του κειμένου του βυζαντινού συγγραφέα)

Το κείμενο του βυζαντινού συγγραφέα Ζωναρά που αναφέρεται στον Κολοσσό της Ρόδου

Πήγε, λοιπόν, ο Κώνστας στο Φοίνικα που ήταν νεώριο της Λυκίας (παράλια Μικράς Ασίας) και ετοίμασε το στόλο του. 

Δεν είχε καλή τύχη.

 Ήταν δηλωτικό και το όνειρο που είδε (!) μας λέει ο Ζωναράς. 

Βάφτηκε με αίμα Ρωμαίων η θάλασσα και στη ναυμαχία υπερίσχυσαν οι Αγαρηνοί: «τοσούτος γέγονε φόνος Ρωμαίων ως εκ του αίματος πορφυρωθήναι την θάλασσαν».

Ο αυτοκράτορας για να γλιτώσει πέταξε τα βασιλικά ρούχα και φόρεσε λαϊκά μπήκε σε ένα τυχαίο πλοίο και διέφυγε. Επί λέξει: «Ο δε βασιλεύς εσθήτα φαύλην ενδύς και εις πλοίον εμβεβηκώς το παρατυχόν μετά τινων ολίγων διέδρα και εις το Βυζάντιον διασέσωστο.»

Τότε οι πειρατές κατέλαβαν το νησί. Η τύχη του σωριασμένου για χίλια χρόνια κολοσσού στην ακτή της Ρόδου έλαχε να έχει τέλος.

 Τον τεμαχίσανε ο Αγαρηνοί και τον πούλησαν. Σημειώνει μάλιστα πως ο Εβραίος έμπορος που τον πήρε χρησιμοποίησε εννιακόσιες (!) καμήλες. 

Επί λέξει: «τον χαλκόν Ιουδαίος πριάμενος έμπορος εννακοσίαις καμήλοις λέγεται τούτον μετενεγκείν».

Έτσι, ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου, μπήκε στα χυτήρια της εποχής για να γίνει χύτρες και μπακίρια...

Βαλκανικό Περισκόπιο - Ἂρθρα & Σκέψεις- Γιῶργος  Ἐχέδωρος

Το πρώτο γραπτό κείμενο στην Ευρώπη

The first written text in Europe

Ανατρέπονται τα ιστορικά κατεστημένα

Γραπτό 7.270 (!) ετών

Γράφει ο συγγραφέας Γιώργος Εχέδωρος



Το πρώτο γραπτό κείμενο της Ευρώπης, αποτυπωμένο σε ξύλινη επιγραφή από προηγμένο άνθρωπο της νεολιθικής εποχής, που βρέθηκε στο λιμναίο προϊστορικό οικισμό του Δισπηλιού της Καστοριάς.

Το 1998 ο καθηγητής κ. Γ. Χουρμουζιάδης δήλωσε πως είναι αδύνατη η δημοσίευση του κειμένου του Δισπηλιού που ήρθε στο φως το 1994, λόγω του ότι η ξύλινη επιγραφή ...καταστράφηκε.
Το περίεργο είναι πως 7. 258 χρόνια περίμενε η ...επιγραφή για να τη δει ο κ. καθηγητής και μόλις την είδε ...κονιορτοποιήθηκε.
Είναι εμφανές πως η όποια επίσημη δημοσίευσή της θα ανέτρεπε όλο το ...ιστορικό σκηνικό περί ανακάλυψης της γραφής, της αποτύπωσης της έναρθρης φωνής του ανθρώπου με γράμματα (και όχι με ιδεογράμματα) και μάλιστα στο γεωγραφικό χώρο της Ελλάδας, στο γεωγραφικό χώρο της Ευρώπης...Θα ανατρέπονταν δηλαδή η θεωρία πως οι Έλληνες- όπως μας διδάσκουν- έλαβαν και αυτοί, το φως εξ ...ανατολάς ( από βαβυλώνιους, σουμέριους, φοίνικες κλπ. !!) και θα έπρεπε να καλύψουν το μεγάλο κενό των τεσσάρων χιλιάδων χρόνων, όταν δηλαδή, οι ανατολικοί λαοί εκφράζονταν με ιδεογράμματα, οι Έλληνες έγραφαν με συλλαβές όπως σήμερα... Είναι καταφανές ότι αυτό δηλώνει πρώιμο στάδιο σκέψης και πολιτισμού.
Σύμφωνα με τη σημερινή θεωρία - αυτή που διδάσκεται και στα ελληνικά σχολεία - οι Έλληνες έμαθαν γραφή περί το 800 π.Χ. από τους ...Φοίνικες.
Εκείνο που δεν μπορούν να μας εξηγήσουν πως είναι δυνατόν η ελληνική γλώσσα να έχει 800.000 λήμματα, πρώτη γλώσσα στον πλανήτη, όταν η αμέσως επόμενη έχει 250.000 λήμματα.
Πως είναι δυνατόν να γράφηκαν τα Ομηρικά έπη περί το 800 π.Χ. όταν δηλαδή έμαθαν να γράφουν οι Έλληνες; Παρουσιάστηκαν ξαφνικά οι αρχαίοι Έλληνες στο ιστορικό προσκήνιο τον 8ο αιώνα π.Χ., με γλώσσα εκατοντάδων χιλιάδων λημμάτων, που για να δημιουργηθεί απαιτείται γλωσσική προϊστορία τουλάχιστον 10.000 ετών (σύμφωνα με επίσημη αμερικανική γλωσσολογική έκθεση).Η αγγλική γλώσσα είναι 1.600 ετών και έχει 48% ελληνικές λέξεις με σύνολο λημμάτων 240.000. Η γερμανική είναι 1.700 ετών και έχει 250.000 λήμματα με ελληνικές λέξεις 46%.
Η ομηρική γλώσσα τι ηλικία έχει;
Έμαθαν να γράφουν οι Έλληνες από τους ανατολικούς λαούς και ξαφνικά έγραψαν τα ομηρικά έπη που έχουν ιστορικό βάθος τριών χιλιάδων ετών;Τι είναι αυτό που φοβίζει τους ιστορικούς; Μήπως γιατί δεν χάθηκαν στη σκόνη της ιστορίας και οι Έλληνες όπως οι Χαναναίοι, οι Σουμέριοι, οι Βαβυλώνιοι, οι Φοίνικες κλπ.; Μήπως η αλήθεια, η πραγματικότητα, αποτελεί εμπόδιο και φόβος στα σχέδια κάποιων ‘εκλεκτών’ που επιδιώκουν την τύφλωση των λαών;


Τι γράφει το δημοσίευμα πριν δεκαπέντε χρόνια:

Το παλιότερο οργανωμένο γραπτό κείμενο που βρέθηκε στη γη της Ευρώπης και χρονολογείται πριν από 7.254 χρόνια(!) από σήμερα αποκαλύφθηκε στη λίμνη της Καστοριάς.



Είναι μια ξύλινη πινακίδα με άγνωστο μήνυμα χαραγμένο
από ένα νεολιθικό ψαρά ή έμπορο λιμνιαίου προϊστορικού οικισμού στο Δισπηλιό Καστοριάς, γραμμένο δύο χιλιάδες χρόνια πριν από τα γραπτά ευρήματα των Σουμερίων και τέσσερις χιλιάδες χρόνια πριν από τις κρητομυκηναϊκές πήλινες πινακίδες της γραμμικής γραφής.
Τη συγκλονιστική ανακοίνω­ση έκανε χθες στη διάρκεια του αρχαιολογικού συνεδρίου για το φετινό ανασκαφικό έργο στη Βόρεια Ελλάδα ο καθηγη­τής της Προϊστορικής Αρχαιο­λογίας στο ΑΠΘ κ. Γιώργος Χουρμουζιάδης, που αποκά­λυψε το ντοκουμέντο στη διάρκεια ανασκαφικής έρευ­νας το περασμένο καλοκαίρι.
Η ξύλινη πινακίδα με την επιγραφή χρονολογήθηκε επακριβώς με τη μέθοδο του άνθρακα-14 στον «Δημόκρι­το» στο 5260 (!) π.Χ., δηλαδή στο τέλος της μέσης νεολιθι­κής περιόδου.
Ο κ. Χουρμουζιάδης με επι­στημονικά επιχειρήματα κατέ­ληξε στο συμπέρασμα ότι τα χαράγματα της επιγραφής, που είναι οργανωμένα σε στί­χους, δεν πρέπει να είναι διακοσμητικά, αλλά «γράμματα» που μπορούν να ενταχθούν στο σύστημα της παλαιοευρωπαϊκής γραφής και μάλιστα στην πρώιμη φάση της.
«Είναι το μοναδικό έγγραφο-εύρημα όπου τα σήματα του δεν έχουν ιδεογραφικό χαρακτήρα (με μορφές αν­θρώπων, ζώων, του ήλιου κ.ά.) και παρουσιάζουν προχωρη­μένο χαρακτήρα αφαίρεσης, άρα είναι προϊόν διανοητικής επεξεργασίας», είπε ο κ. Χουρμουζιάδης.
Η ανακοίνωση του μοναδι­κού προϊστορικού ευρήματος εντυπωσίασε τους αρχαιολόγους-συνέδρους, ενώ ο κ. Χουρμουζιάδης διατύπωσε το ερώτημα: «θα μπορέσουμε, άραγε, να μάθουμε ποτέ αν αυτά τα σήματα ήταν η πρώτη αρχή ενός διηγηματικού λό­γου ή του λόγου μιας εξου­σίας;».

Περισσότερα στην ανάρτηση: Η πρώτη γραφή της ανθρωπότητας

Ίππαρχος ο Ρόδιος πατέρας της αστρονομίας

Ένα Φωτεινό Πνεύμα


Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος


Η πάνσοφη Αθηνά, απόθεσε τα όπλα και την ασπίδα στη γη και έπιασε τη γραφίδα για να καταγράψει τις σκέψεις της. Με τον τρόπο αυτόν δίδασκε στους ανθρώπους την ισχυρή δύναμη της γνώσης και της σοφίας. Όπως λέει και ο Πλάτων : «Αθηνά αεί φιλοπόλεμος και φιλόσοφος εστί».

(Η εικόνα από αμφορέα του 480 π.Χ. Μόναχο, Staatliche Antiken sammlungen) .


Μελετώντας κανείς τους αρχαίους επιστήμονες μένει έκθαμβος από τις γνώσεις τους και συγχρόνως αναρωτιέται γιατί και πώς καταστράφηκαν τα έργα τους.

Τα λιγοστά σπέρματα της σοφίας τους που γλύτωσαν από τους ζηλόφθονες βαρβάρους, μπήκαν σε νάρκωση για να ξυπνήσουν συνειδήσεις μόλις πριν δύο-τρεις αιώνες.

 Έτσι δόθηκε πάλι το εμπύρευμα για τη συνέχιση της Αναζήτησης του ανθρώπου.

Διαβάζοντας για τα έργα του μεγάλου αστρονόμου Ίππαρχου του Ρόδιου που έζησε το δεύτερο αιώνα προ Χριστού, αναρωτιόμαστε που θα έφθανε σήμερα η επιστήμη αν υπήρχε αυτή η Συνέχεια.

Ο Ίππαρχος θεωρείται ο πατέρας της αστρονομίας. Είναι ο πρώτος που διαίρεσε τους κύκλους των οργάνων σε 360 μοίρες.

 Διαπίστωσε και αυτός τη σφαιρικότητα της γης και κατασκεύασε την πρώτη υδρόγειο σφαίρα!

Εφεύρε τον "αστρολάβο", όργανο για τη μέτρηση των συντεταγμένων των αστεριών. (Βιβλίο: «Περί της των απλανών συντάξεως»). 

Στον "Κατάλογο των αστεριών του Ιππάρχου" υπάρχουν στοιχεία για τους 1.039 πιο λαμπρούς ορατούς αστέρες της εποχής του.

Εξέδωσε χρονολογικό κατάλογο για τις εκλείψεις της Σελήνης και βάση των εκλείψεων αυτών υπολόγισε τη μέση απόσταση Σελήνης-Γης σε 33, 66 επί τη διάμετρο της γης, ενώ σήμερα γνωρίζουμε πως είναι 30, 20. (Βιβλίο: «Περί μεγεθών και αποστημάτων Ηλίου και Σελήνης»)

Για να αντιληφθούμε τη σοφία του Ιππάρχου - αφού δεν γνωρίζουμε με τι επιστημονικά εργαλεία εργαζότανε- αναφέρουμε πως προσδιόρισε τη διάρκεια του έτους σε 365,246667 ενώ η πραγματική είναι 365, 242217 ημέρες!

Η μεγάλη αυτή διάνοια της αρχαιότητας διατύπωσε την αρχή της έλξεως της γης. (Βιβλίο: «Περί των δια βάρους κάτω φερομένων»)

Σε ηλικία 53 χρόνων ανακάλυψε αστέρι, που δεν υπήρχε πριν, στον αστερισμό του Σκορπιού και διατύπωσε την αρχή της αστρονομίας ότι "οι αστέρες δεν είναι αιώνιοι στον ουρανό"!

Γνώσεις που θάφτηκαν και λησμονήθηκαν αιώνες και αιώνες μέσα στο σκοτάδι του θεοκρατικού μεσαίωνα.

Ο Ίππαρχος έγραψε δεκάδες επιστημονικά βιβλία. Μόνον ένα διασώθηκε από τον εμπρησμό της Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης. Είναι το τρίτομο έργο : “Περί των Αράτου και Ευδόξου φαινομένων».

Μεγάλα όμως αποσπασματικά κείμενα από τα έργα του υπάρχουν σε βιβλία άλλων συγγραφέων που ευτυχώς διασώθηκαν και διαφυλάχθηκαν στη Ρώμη.

Ο μεγάλος αυτός αστρονόμος της αρχαιότητας ασχολήθηκε και με την χαρτογράφηση. Είναι ο πρώτος που εφάρμοσε τη "Στερεογραφική προβολή της σφαίρας", πως δηλαδή να απεικονίζουμε μια σφαιρική επιφάνεια σε επίπεδο, όπως όταν δημιουργούμε το χάρτη μιας μεγάλης γεωγραφικής περιοχής της γήινης σφαίρας.


Προς τιμήν του ονομάστηκε ‘Ιππαρχος’ ένας κρατήρας της Σελήνης.


--

 © Βαλκανικό Περισκόπιο - Ἂρθρα & Σκέψεις- Γιῶργος  Ἐχέδωρος

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά  της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης  του ιστολογίου παραγωγής- http://www.echedoros-a.gr

 

Μεγαλομανία και η Ευφυΐα megalomania and Intelligence

Megalomania and Intelligence

Ο Δίας μεταμφιεσμένος σε γέρο φέρει την κλίμακα στο παράθυρο της Αλκμήνης καθώς πιάνεται στα 'πράσα' από τον Ερμή.
Ποσειδωνιακός κρατήρας του 350-340 π.Χ. (Rome, Musei Vaticani)

Μεγαλομανία και η Ευφυΐα

Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος

Στα παλιά χρόνια κάθε πόλη περικλείονταν από τείχη για την προστασία της από τις εχθρικές επιδρομές. Η επιτήρηση και επισκευή των τειχών αυτών καθώς και τη στρατηγική για την αντιμετώπιση του εχθρού ήταν ευθύνη του ικανότερου μηχανικού της πόλης. Θέση ζηλευτή που την ονειρεύονταν πολλοί μηχανικοί της πόλης.
Ζούσε, λοιπόν, στη Ρόδο στα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα ένας φιλόδοξος μηχανικός που ονομαζότανε Καλλίας. (Γνωστός ως "Καλλίας ο Ρόδιος" ).
Τότε αρχιμηχανικός των τειχών ήταν ο έμπειρος Διόγνητος.
Ο Καλλίας ήταν φιλόδοξος και θεωρούσε τον εαυτό του ικανότερο από όλους τους όμοιους του. Κατασκεύασε έναν περιστρεφόμενο γερανό, επινόηση της εποχής, έφτιαξε επίσης ένα ομοίωμα των τειχών σε σμίκρυνση (μακέτα) και έκανε επίδειξη του γερανού του στο λαό της Ρόδου. Ο γερανός είχε την ικανότητα να περνάει πάνω από τα τείχη και να αρπάζει τις πολιορκητικές μηχανές του εχθρού και να τις φέρνει μέσα στα τείχη.
Το επίτευγμα έτυχε μεγάλου θαυμασμού από τους πολίτες της Ρόδου. Με συνοπτικές διαδικασίες παύσανε τον αρχιμηχανικό που είχανε, και στη θέση του τοποθέτησαν τον νέο εφευρέτη, τον Καλλία.
Του έφαγε, δηλαδή τη θέση!
Σε δύο χρόνια ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, έφθασε στη Ρόδο και πολιόρκησε την πόλη. (305 π.Χ.).

Έφερε, μάλιστα, μαζί του τον Αθηναίο, ξακουστό αρχιμηχανικό Επίμαχο. Γνώριζε το κατασκεύασμα του Καλλία και για να τον καταστήσει ακίνδυνο κατασκεύασε, προ των τειχών, μια γιγαντιαία πολιορκητική μηχανή 180 τόνων περίπου.
Ο περιστρεφόμενος γερανός του Καλλία, ήταν ένα παιχνίδι μπροστά του, δήλωσε αδυναμία να αντιμετωπίσει τον εισβολέα.
Τότε οι Ρόδιοι φώναξαν πάλι το Διόγνητο και του είπαν να κάνει ότι μπορεί για να αποτρέψει τις επιδιώξεις του εχθρού.
Ο ευφυής Διόγνητος διέταξε να ανοίξουν μικρές τρύπες περιμετρικά των τειχών, τοποθέτησε υδρορροές από όπου έχυναν νερό, λάσπη και ακαθαρσίες. Σε λίγες ώρες το εξωτερικό μέρος των τειχών έγινε ένας βρωμερός βάλτος. Η μεγάλη πολιορκητική μηχανή του Επίμαχου, γλιστρούσε και ήταν αδύνατο να πλησιάσει τα ανηφορικά τείχη.
Έτσι παράτησε ο εχθρός την πολιορκητική μηχανή μέσα στη λάσπη και η πολιορκία λύθηκε.
Ο λαός της Ρόδου, κατάλαβε τότε την εσφαλμένη επιλογή του. Η επινόηση του Καλλία ήταν μόνο και μόνο για να προκαλέσει θαυμασμό με τελικό στόχο τη θέση του αρχιμηχανικού της Πόλης...
Μήπως σήμερα σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, δεν συναντάμε παρόμοια παραδείγματα;

The change will swallow you…

Jean-Baptiste Chardin: οι σαπουνόφουσκες. New York, Metropolitan Art Museum

Η μεταβολή...

Του Γιώργου Εχέδωρου

Δεν υπάρχει ούτε αρχή, ούτε τέλος. Υπάρχει μια αδιάκοπη συνέχεια, μια ροή, μια ακατανόητη μεταβολή των πραγμάτων.
Η σκέψη του Ηράκλειτου μας κυνηγά: ‘Τα πάντα ρει..’

Όλα κινούνται, αλλάζουν σχήμα, αλλάζουν σύσταση, προορισμό, κατεύθυνση.
Η παρουσία μας δεν είναι ούτε μια κουκίδα μέσα στην αιωνιότητα, ούτε καν ένα σκουπίδι στην αιώνια ροή των πραγμάτων.
Αν χαράξεις μια γραμμή, για να παραστήσεις γραφικά την πορεία του κόσμου, εσύ δεν θα υπάρχεις μέσα σε αυτήν. Ήσουν, ίσως, ένα μηδαμινό μεταβαλλόμενο στοιχείο μέσα στην συμπαντική κίνηση.
Είμαστε παιδιά της αστρικής στάχτης, δεν μπορούμε να ζήσουμε μέσα στη λάμψη, αλλά ούτε χωρίς αυτήν.
Το άστρο είναι το μόνο ζωντανό κύτταρο του κόσμου, πέρα από το χρόνο, πέρα από τη σκέψη.
Γιατί πρέπει να προέρχεσαι από κάπου;

Ίσως, γιατί φοβάσαι εκεί που θα καταλήξεις.

Είναι μάταιο να αναζητάς την αιωνιότητα.

Είναι μάταιο να αναζητάς κάτι που δεν υπάρχει.

Κάθε στιγμή που ζεις είναι η αιωνιότητα, κάθε στιγμή που περνά θρηνείς ένα κομμάτι σου.
Η μεταβολή έρχεται σιγά σιγά μέσα σου. Τη μετράς με το χρόνο, τη μετράς με τις ρωγμές στο πρόσωπο...
Η ροή θα σε παρασύρει, θα σε καταπιεί...

Women philosophers in ancient Greece

Γυναίκες φιλόσοφοι στην αρχαία Ελλάδα
(Σταχυολογήματα)

Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος

Φωτο: Η 'κόρη'. Από την Ακρόπολη. Μουσείο Αθηνών.


Στην ελληνική αρχαιότητα οι γυναίκες δεν αποτελούσαν αυτό το οποίο λέμε σήμερα ‘αδύνατο φύλο’. Ήταν ισάξιες των ανδρών.

Είχαν τη δυνατότητα να σπουδάζουν στις φιλοσοφικές σχολές της εποχής και μάλιστα να διακρίνονται με το έργο τους.
Γνωστές μας είναι αυτές που ασχολήθηκαν με το λόγο αλλά και με τις θετικές επιστήμες.
Μία από αυτές ήταν η ιέρεια στους Δελφούς, Θεμιστόκλεια. Δίδασκε μαθηματικά σε όλους τους επισκέπτες των Δελφών. Ήταν γνωστότατη στην εποχή της, δηλαδή τον 6ο αιώνα προ Χριστού. Ο μαθηματικός και φιλόσοφος Πυθαγόρας υπήρξε μαθητής της, όταν ήταν ήδη 57 χρονών!
Επί ένα χρόνο που έμεινε στους Δελφούς διδάχθηκε από τη Θεμιστόκλεια τις αρχές της γεωμετρίας και της αριθμοσοφίας.

Καθώς λέγουν οι πηγές ήταν τόσος ο θαυμασμός του Πυθαγόρα προς την ιέρεια αυτήν που όταν δύο χρόνια αργότερα ίδρυσε σχολή στη Μεγάλη Ελλάδα (Κάτω Ιταλία) δεχόταν ως μαθητές άνδρες και γυναίκες.
Μια από τις μαθήτριες του ήταν η Θεανώ, που καταγότανε από τους Θούριους της Κάτω Ιταλίας. Ήταν 36 χρόνια νεότερη του και σπούδασε μαθηματικά και αστρονομία. Έγινε σύζυγος του Πυθαγόρα και απέκτησε πέντε παιδιά.

Μετά το θάνατο του μεγάλου δασκάλου και συζύγου της δίδαξε μαθηματικά στις Πυθαγόρειες σχολές της Σάμου και του Κρότωνος και διέδωσε το έργο του στην κυρίως Ελλάδα και στην Αίγυπτο με τη συνεργασία των θυγατέρων της, την Αριγνώτη, τη Μυρία και τη Δαμώ. Η Θεανώ είναι η πιο διάσημη γυναίκα αστρονόμος και κοσμολόγος.
Μαθήτρια του Πυθαγόρα ήταν και η Πολυγνώτη (6ος αιώνας π.Χ) που έγραψε ένα έργο για την απλοποίηση των αριθμητικών συμβόλων.
Μία ακόμη γνωστή μαθηματικός είναι η Τυμίχα η λεγόμενη Σπαρτιάτις. Αν και γεννήθηκε στον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας, είχε καταγωγή από την Σπάρτη. Δίδασκε στη Σχολή του Πυθαγόρα. Όταν καταστράφηκε αργότερα η Σχολή, κατέφυγε στις Συρακούσες. Λένε πως ο τύραννος των Συρακουσών Διόνυσος την πίεζε πάρα πολύ για να αποκαλύψει το περιεχόμενο της διδασκαλίας του Πυθαγόρα. Τότε η Τυμίχα δεν δίστασε να κόψει με τα δόντια τη γλώσσα της και να τη φτύσει στα μούτρα του!
Άλλη γνωστή φιλόσοφος και μαθηματικός ήταν η Αρετή η λεγόμενη 'Κυρήνειά' που έζησε τον 3ο αιώνα π.Χ. Σπούδασε στην Αθήνα, στην Ακαδημία του Πλάτωνος, όπου κατόπιν δίδαξε για πολλά χρόνια μαθηματικά και φυσική. Εκατό γνωστοί φιλόσοφοι υπήρξαν μαθητές της. Το έργο της το συνέχισε ο γιος της, Αρίστιππος που ονομάσθηκε "Μητροδίδακτος", διδάχτηκε δηλαδή από τη μητέρα του.
Η Αρετή είχε εκατοντάδες θαυμαστές για τις γνώσεις της και όταν πέθανε στον τάφο της έστησαν μαρμάρινη επιγραφή που έλεγε:
«Ενθάδε κείται το μεγαλείο της Ελλάδος, με την ομορφιά της Ελένης, την πένα του Αρίστιππου, την ψυχή του Σωκράτους και την γλώσσα του Ομήρου».