Ιανουάριος 7, 2023. Ελλάδα.
Άγκυρα.
Κλιμακώνεται ξανά η ένταση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας με φόντο την Αθήνα να συνεχίζει να ανεβάζει την οροφή των προκλητικών της μέτρων, το τελευταίο από τα οποία σχετίζεται με δηλώσεις της για τη διαμάχη με την Άγκυρα στο Αιγαίο.
Στα τέλη Δεκεμβρίου 2022, πολλά ελληνικά μέσα ενημέρωσης
ανέφεραν την πρόθεση της Αθήνας να επεκτείνει τα θαλάσσια σύνορα της χώρας στην
περιοχή του Αιγαίου από 6 ναυτικά μίλια σε 12 ναυτικά μίλια και ότι η ελληνική
κυβέρνηση ετοιμάζεται να εφαρμόσει αυτό νότια και δυτικά της Κρήτης στις αρχές
Μαρτίου 2023.
Απαντώντας σε αυτή τη θέση, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών
Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνάντησης του
Υπουργείου Εξωτερικών, που πραγματοποιήθηκε στο τέλος του έτους, ότι η χώρα του
δεν θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επεκτείνει τα σύνορα των θαλάσσιων χωρικών της
υδάτων ακόμη και κατά ένα μίλι στα χωρικά ύδατα του Αιγαίου.
Ο Τσαβούσογλου προειδοποίησε την Ελλάδα να μην παρασυρθεί σε
αυτό που περιέγραψε ως περιπέτειες και να τρέχει πίσω από ψεύτικους
ανταγωνισμούς, λέγοντας: «Το τέλος δεν θα είναι ποτέ καλό για σένα».
Η διαμάχη μεταξύ των δύο μερών στο Αιγαίο Πέλαγος
χρονολογείται δεκαετίες πίσω και μπορεί να συνοψιστεί σε τρία κύρια προβλήματα
που σχετίζονται με:
τα χωρικά ύδατα,
την υφαλοκρηπίδα,
τον εναέριο χώρο
και τα νησιά.
Όσον αφορά τα νησιά, η Ελλάδα εξοπλίζει εδώ και μερικά
χρόνια τα νησιά πολύ κοντά στις τουρκικές ακτές και αναπτύσσει στρατιωτικό
εξοπλισμό σε αυτά, σε αντίθεση με τις διεθνείς συμφωνίες βάσει των οποίων η
Άγκυρα παραχώρησε ορισμένα από αυτά τα νησιά στην Ελλάδα με αντάλλαγμα να τα
κρατήσει αποστρατιωτικοποιημένα.
Η Συνθήκη της Λωζάνης του 1923 και του Παρισιού του 1947
απαγορεύουν στην Ελλάδα να αναπτύξει όπλα και στρατιωτικό εξοπλισμό στα νησιά,
αλλά η ελληνική πλευρά αποφάσισε να το αγνοήσει και περιοδικά στέλνει όπλα και
στρατιωτικό εξοπλισμό, το τελευταίο από τα οποία ήταν αμερικανικός στρατιωτικός
εξοπλισμός και τεθωρακισμένα οχήματα που φωτογραφήθηκαν και τεκμηριώθηκαν από
τουρκικά drones.
Επιπλέον, η Ελλάδα επικαλείται ορισμένα από τα νησιά της,
που δεν απέχουν περισσότερο από 1 μίλι από τις τουρκικές ακτές, για να
υιοθετήσει μια επεκτατική άποψη όσον αφορά τον καθορισμό των συνόρων της
αποκλειστικής οικονομικής της ζώνης και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και τη
Μεσόγειο Θάλασσα , με τρόπο που απομονώνει την Τουρκία και της στερεί τη
δυνατότητα δημιουργίας περιοχής υφαλοκρηπίδας.
Η τουρκική θαλάσσια ζώνη περιορίζεται μόνο στον Κόλπο της
Αττάλειας.
Η Ελλάδα επικαλείται
αυτό το επεκτατικό όραμα με τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας και
υποστηρίζει επίσημα και μέσω των μέσων ενημέρωσης της και όσων συνδέονται με
αυτήν ότι η Σύμβαση της το επιτρέπει και ότι η θέση της Τουρκίας είναι παράνομη
επειδή η Άγκυρα δεν είναι μέλος του Δικαίου της θάλασσας.
Η ελληνική αιτιολόγηση θεωρείται παραπλανητική για διάφορους
λόγους, συμπεριλαμβανομένου ότι δεν είναι δυνατό να δεσμευτεί ένα μη μέλος στη
Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας όπως ορίζεται στη συμφωνία και ότι η ένταξη
στη Σύμβαση δεν σημαίνει αυτόματα ότι το ενδιαφερόμενο κράτος δεσμεύεται από το
διεθνές δίκαιο και ότι το κράτος μη μέλος παραβιάζει ή αγνοεί το διεθνές δίκαιο.
Εννοείται ότι η Σύμβαση, όπως συμβαίνει με το διεθνές
δίκαιο, περιλαμβάνει την αρχή της δικαιοσύνης και της αμεροληψίας, η οποία
είναι μια αρχή που υπερβαίνει ορισμένους νόμους και τα όρια, ειδικά αυτά που
αφορούν την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, αλλά συνήθως αγνοείται από τους
Έλληνες.
Όσον αφορά τον εναέριο χώρο, η περιοχή αυτή, σύμφωνα με το
διεθνές δίκαιο, είναι συνήθως ταυτόσημη με τα σύνορα της χώρας και δεν πρέπει
να διαφέρει από αυτήν, αλλά η ελληνική πλευρά από μόνη της επέκτεινε τα όρια
του εναέριου χώρου της από 6 μίλια στα 10 μίλια στη δεκαετία του τριάντα του
περασμένου αιώνα, αλλά η πλευρά της Τουρκίας δεν αναγνωρίζει αυτή την επέκταση
και ισχυρίζεται ότι είναι αντίθετη με το διεθνές δίκαιο.
Επιπλέον, η τουρκική πλευρά σκοπεύει πάντα να έχει τα
μαχητικά της παρόντα κατά καιρούς στα επιπλέον τέσσερα μίλια για να
επιβεβαιώσει την παρανομία της ελληνικής θέσης από επίσημη και πρακτική άποψη,
την οποία η Ελλάδα θεωρεί άδικα ως παραβίαση των συνόρων του εναέριου χώρου
της.
Τέλος, η διαμάχη για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων
θεωρείται η πιο σημαντική μεταξύ των δύο πλευρών.
Η Ελλάδα επιδιώκει εδώ και δεκαετίες να επεκτείνει τα σύνορα
των χωρικών της υδάτων από 6 ναυτικά μίλια σε 12 ναυτικά μίλια, με το
επιχείρημα ότι η Συμφωνία για το Δίκαιο της Θάλασσας της το επιτρέπει.
Ωστόσο, η Αθήνα αγνοεί ότι τα δύο μέρη δεν μπορούν να
υιοθετήσουν τον κανόνα των 12 ναυτικών μιλίων λόγω γεωγραφικής και ιδιαίτερης
περιοχής, και ως εκ τούτου η τουρκική και η ελληνική πλευρά υιοθετούν τον
κανόνα των 6 ναυτικών μιλίων εδώ και πολλές δεκαετίες.
Επιπλέον, η υιοθέτηση του κανόνα των 12 ναυτικών μιλίων από
την Ελλάδα θα παραβίαζε εντελώς την αρχή της δικαιοσύνης και της αμεροληψίας, η
οποία είναι μια καθιερωμένη αρχή στο διεθνές δίκαιο και υπερβαίνει ορισμένα από
όσα αναφέρονται στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας σχετικά με την
οριοθέτηση, γιατί 12 ναυτικά μίλια σημαίνουν ότι το Αιγαίο έχει γίνει ελληνική
λίμνη και ότι περισσότερο από το 70% περίπου, θα γίνουν ελληνικά χωρικά ύδατα και περίπου το
20% του θα ταξινομηθεί ως περιοχή των υψηλότερων θαλασσών, αλλά θα υπόκειται
στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, συρρικνώνοντας έτσι την έκταση που διαθέτει η
Τουρκία μόνο στο 8% περίπου του Αιγαίου Πελάγους.
Αυτή η μείωση συνεπάγεται την αποτροπή της επικοινωνίας
μεταξύ της Μαύρης Θάλασσας και των τουρκικών στενών αφενός, και του Αιγαίου και
της Μεσογείου, αφετέρου, καθώς η τουρκική πλευρά συμπιέζεται μόνο στο πρώτο
μέρος και εμποδίζεται να φτάσει στη δεύτερη πλευρά.
Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, το τουρκικό κοινοβούλιο
ανακοίνωσε το 1995 ότι η αλλαγή των θαλάσσιων συνόρων της Ελλάδας σε 12 μίλια
από τη μία πλευρά θα ισοδυναμούσε με κήρυξη πολέμου στην Άγκυρα και ότι η
τουρκική πλευρά θα απαντούσε με βάση αυτή την περιγραφή.
Με βάση αυτή την
κατάσταση, η τουρκική πλευρά εξακολουθεί να βλέπει τα πράγματα με αυτή την
οπτική γωνία και για αυτόν ακριβώς τον λόγο, η ελληνική πρόκληση ισοδυναμεί με
προσπάθεια παιχνιδιού με τη φωτιά, που μπορεί να καταλήξει σε καταστροφικές
συνέπειες.
Είναι αλήθεια ότι η ελληνική συζήτηση μπορεί να είναι μέρος
του εγχώριου καταναλωτικού παιχνιδιού ενόψει των επικείμενων εκλογών στην
Αθήνα, αλλά η τουρκική απάντηση εκφράζει μια θέση αρχών, ακόμα κι αν συμπέσει
και με τις επερχόμενες εκλογές.
Arapça21
(τούρκικο δημοσίευμα στην αραβική)
--
© Βαλκανικό Περισκόπιο -Γιῶργος Ἐχέδωρος
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης του ιστολογίου παραγωγής- https://www.echedoros-a.gr