Αύγουστος 25, 2022. Ελλάδα.
Η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία αλβανική εφημερίδα «Gazeta Shqiptare» δημοσιεύει σήμερα μια ανάλυση της Deutsche Welle για τις τουρκικές προθέσεις στο Αιγαίο έναντι της Ελλάδας όπως τις βλέπει ο Günter Seufert, διευθυντής του Κέντρου Τουρκικών Εφαρμοσμένων Σπουδών (CATS) στο Γερμανικό Ίδρυμα Επιστήμης και Πολιτικής.
**
Η Τουρκία
ξεκίνησε ξανά τις γεωτρήσεις προς αναζήτηση πετρελαίου στο Αιγαίο. Θα
μπορούσε αυτό να οδηγήσει σε κλιμάκωση της κατάστασης με την Ελλάδα και την
Κύπρο;
Η
Δήμητρα Κυρανούδη μίλησε με τον Günter Seufert.
Πόσο σοβαρά πρέπει να ληφθεί υπόψη η αμφισβήτηση από τους Τούρκους αξιωματούχους
της ελληνικής εδαφικής κυριαρχίας στο Αιγαίο;
Μεσοπρόθεσμα, η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στα νησιά πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, γιατί έχουμε να κάνουμε με μια στάση που συμμερίζεται τόσο η τουρκική κυβέρνηση όσο και η αντιπολίτευση.
Βραχυπρόθεσμα,
αυτή τη στιγμή δεν βλέπω κανέναν κίνδυνο κλιμάκωσης. Η Τουρκία προσπαθεί
να εκτονώσει τις εντάσεις με άλλα κράτη στην ανατολική Μεσόγειο και μια νέα
κλιμάκωση στα νησιά θα ήταν αντιπαραγωγική.
Η
Τουρκία ξεκίνησε και πάλι εξερευνητικές γεωτρήσεις. Αν και το πλοίο
Abdulhamid Khan βρίσκεται αυτή τη στιγμή στα τουρκικά χωρικά ύδατα, οι υποψίες
δεν έχουν εξαφανιστεί. Έχουμε να κάνουμε με απειλές πολέμου;
Η γεώτρηση της
αποκλειστικές οικονομικές ζώνες της Ελλάδας θα αποτελούσε αναμφίβολα πρόκληση,
ακόμη κι αν δεν θέτουν σε άμεσο κίνδυνο την κυριαρχία της Ελλάδας. Το
2020, η Τουρκία πραγματοποίησε γεωτρήσεις στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της
Κυπριακής Δημοκρατίας και αμφισβήτησε την αποκλειστική οικονομική ζώνη της
Ελλάδας στην Κρήτη.
Η Κυπριακή
Δημοκρατία, η Ελλάδα και άλλα γειτονικά κράτη μέλη της ΕΕ συνηθίζουν ολοένα και
περισσότερο την Τουρκία, η οποία προσπαθεί να κάνει τετελεσμένα γεγονότα. Μεσοπρόθεσμα
και μακροπρόθεσμα, αυτό θα πρέπει να είναι καλά μελετημένα. Αλλά, αυτή τη
στιγμή, δεν πιστεύω ότι θα ξεσπάσει πόλεμος γι' αυτόν τον λόγο.
Πιστεύετε
ότι ο Ταγίπ Ερντογάν θέλει να κλιμακώσει την κατάσταση με την Ελλάδα και την
Κύπρο; Ή αυτό που κάνει είναι απλώς ένα σόου στην εσωτερική πολιτική;
Είναι ένα
θέμα μεγάλης σημασίας για την εσωτερική πολιτική. Όσο πιο αποφασιστική
εμφανίζεται η κυβέρνηση για το θέμα, τόσο περισσότερο λαϊκό χειροκρότημα
δέχεται. Και η αντιπολίτευση δεν έχει άλλη άποψη για αυτό το
θέμα. Είναι ενδιαφέρον ότι η Τουρκία έχει αποδεχθεί τη στρατιωτικοποίηση
των νησιών του Αιγαίου από την Ελλάδα εδώ και δεκαετίες και τώρα, εντελώς
ξαφνικά, μετατρέπει αυτό το θέμα σε σύγκρουση.
Το 2020 δεν
γινόταν ακόμα πολύς λόγος για αυτό το θέμα, όλα περιστρέφονταν γύρω από την
Κύπρο και τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες. Επομένως, δεν νομίζω ότι η
Τουρκία θέλει πραγματικά την κλιμάκωση.
Η κατάσταση
με την Κύπρο είναι διαφορετική. Εκεί βλέπουμε ότι από την εκλογή του Ερσίν
Τατάρ «προέδρου» της Βόρειας Κύπρου εφαρμόζεται βήμα-βήμα μια μακροπρόθεσμη
στρατηγική.
Εάν η
κυβέρνηση Ερντογάν παραμείνει στην εξουσία και οι σχέσεις με την Ευρώπη δεν
βελτιωθούν, και αν πέσει η οικονομική πίεση στην τουρκική κυβέρνηση, τότε
νομίζω ότι η τουρκική κυβέρνηση θα πείσει τη μία ή την άλλη χώρα να αναγνωρίσει
την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, προκειμένου για την επίτευξη του
οριστικού χωρισμού της Κύπρου.
Κατά
την επίσκεψή της στην Αθήνα, η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Analena Baerbock
έλαβε ξεκάθαρη στάση στήριξης της Ελλάδας, λέγοντας ότι η ελληνική κυριαρχία
στο Αιγαίο είναι αδιαμφισβήτητη. Πώς το αξιολογείτε αυτό;
Εδώ έχουμε να κάνουμε με δύο εξελίξεις:
Υπουργό Εξωτερικών από το γερμανικό οικολογικό
κόμμα και τουρκική πολιτική κλιμάκωσης προς τα ελληνικά νησιά του
Αιγαίου.
Στην
προεκλογική εκστρατεία, οι Γερμανοί οικολόγοι ανακοίνωσαν ότι θα ακολουθήσουν
μια πιο βασική πολιτική απέναντι στην Τουρκία και θα δείξουν μεγαλύτερη
φροντίδα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου.
Το 2020 η
διαμάχη μεταξύ Ελλάδας, Κυπριακής Δημοκρατίας και Τουρκίας αφορούσε τις
αποκλειστικές οικονομικές ζώνες. Δεδομένου ότι όλα τα κόμματα είχαν
μαξιμαλιστικές θέσεις σε αυτό το θέμα, η Γερμανία δεν δυσκολεύτηκε να
ακολουθήσει μια ισορροπημένη πολιτική. Όμως, όσον αφορά το καθεστώς των
ελληνικών νησιών, δεν υπάρχουν πολλά να συζητηθούν.
Για το θέμα
αυτό, οι υπουργοί Εξωτερικών των ευρωπαϊκών χωρών έχουν δηλώσει ότι δεν
αμφισβητείται ότι τα νησιά ανήκουν στην Ελλάδα.
Έχει
αλλάξει η γενικότερη πολιτική της Γερμανίας απέναντι στην Τουρκία;
Τα
ενδιαφέροντα έχουν αλλάξει πολύ. Η γερμανική κυβέρνηση συνεχίζει, όπως και
πριν, να ενδιαφέρεται πολύ να έχει καλές σχέσεις με την Τουρκία. Οι δύο
χώρες είναι στενά συνδεδεμένες τόσο σε οικονομικό, πολιτικό όσο και σε
κοινωνικό επίπεδο. Σίγουρα, ούτε η Γερμανία ούτε η Τουρκία έχουν τόσο
καλές σχέσεις με καμία άλλη χώρα όπως έχουν μεταξύ τους.
Αυτό που
άλλαξε είναι ότι έχουμε έναν νέο υπουργό Εξωτερικών, ο οποίος προέρχεται από
ένα κόμμα που έχει άλλες προτεραιότητες. Ταυτόχρονα, η εσωτερική πολιτική
κατάσταση στην Τουρκία έχει επιδεινωθεί και η δημοκρατία και τα ανθρώπινα
δικαιώματα βρίσκονται σε χειρότερη κατάσταση από πριν, και η Τουρκία
ετοιμάζεται να αναλάβει άλλη μια εκστρατεία στη Βόρεια Κύπρο.
Κάνει
λάθη η Γερμανία στον χειρισμό της διαμάχης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας;
Δεν πιστεύω ότι η στάση της γερμανικής κυβέρνησης το 2020
ήταν μεγάλο λάθος. Όσον αφορά την προμήθεια εξαρτημάτων υποβρυχίων, μπορεί
φυσικά να υποστηριχθεί.
Κάνουν
λάθη η Ελλάδα και η Κύπρος στην αντιμετώπιση της Τουρκίας;
Η Ελλάδα μπορεί να προτείνει τη μείωση της στρατιωτικής της
παρουσίας στα νησιά του Αιγαίου εάν η Τουρκία μειώσει ταυτόχρονα τον στρατό της
στο Αιγαίο και αλλάξει την επιθετική ρητορική της.
Η δουλειά είναι να δημιουργήσεις εμπιστοσύνη.
Η Κυπριακή Δημοκρατία, κατά τη γνώμη μου, έχει κάνει
δύο λάθη.
Έχει θέσει σε κίνδυνο την εμπιστοσύνη των
Τουρκοκυπρίων σε αυτό, με αποτέλεσμα να στραφούν προς την Άγκυρα.
Και έχει μπλοκάρει τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας
στην ΕΕ για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Τώρα, αφού η Τουρκία δεν θέλει πλέον να εισέλθει στην
Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει άλλους τρόπους να ασκήσει πίεση
στην Άγκυρα.
Θα
πάρει η Άγκυρα εξαρτήματα γερμανικών υποβρυχίων;
Νομίζω ότι τα συστατικά μέρη των υποβρυχίων θα
σταλούν. Αυτή είναι μια απόφαση που έλαβε η προηγούμενη γερμανική
κυβέρνηση. Και αυτή τη στιγμή δεν βλέπω καμία κίνηση στη Γερμανία για να
επανεξετάσει αυτή την απόφαση.
--
© Βαλκανικό Περισκόπιο -Γιῶργος Ἐχέδωρος
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης του ιστολογίου παραγωγής- https://www.echedoros-a.gr